Page 399 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

[1830] 390 / MEŞ KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

büyük Selçuklu ordusunu mağlup eden
Moğol kuvvetleri, Sivas üzerinden Kayse-
ri’ye gelmiş, onlar karşısında iki Selçuklu
kumandanın komutasında savunma
cesaretini gösteren şehri muhasaraya
başlamışlardır. Şehri kahramanca savu-
nan Kayserililer, Moğol ordusu karşısın-
da zafer kazanmak üzereyken şehirdeki
görevlilerden bir Ermeni dönmesinin
ihaneti neticesi Moğollar bütün vahşilik-
leri ile Sivas Kapısı*ndan şehre girmişler-

Meşhed ovasının doğusunda zamanımıza kadar gelen Meşhed ini harabeleri dir. Şehirde büyük bir katliama ve yağ-
maya girişen putperest vahşiler, asker ve
Olaylara şahit Selçuklu tarihçisi İbn gençleri esir edip birbirine bağlayarak
Bibi’nin o günleri tasviri şöyledir: “Meş- Meşhed Ovası’na götürmüşler, kalanları
hed Meydanı’nda bulunan sahaya o kadar öldürüp şehri ateşe vermişlerdir. Moğol-
Rumlu (Anadolulu), Uçlu (sahillerden), lar kendilerine teslim olmayanlara böyle
Gürcü, Frenk, Rus ve Kıpçak toplandı ki yapıyorlardı. Esirlerin birçoğunu da Meş-
o topluluğun önünü sonunu görmek hed Sahrası’nda öldürdükten sonra kadın
imkânsız oldu. Onlardan bazıları, kılıcın ve çocukları aralarında paylaşıp dönüş
kabzası, bayrağın alemi gibi altın ve çelik- yolunu tuttular.
le süslenmiş olarak bayram yerinde top- 1276 yılında Moğollar’a karşı isyan eden
landılar. Her biri Hazret-i Sultan’ın huzu- Hatiroğlu Şerefeddin*, Meşhed Ovası’nda
runda birer hüner göstermeye başladı. askerleri ve bayrakları ile isyana kalkışıp
Sultan, padişahlara mahsus murassa eyer- Kayseri’de kaleye sığınmış bulunan Sul-
li, başlığı ve gemi mücevherlerle süslü tan III. Keyhüsrev ve Selçuklu devlet
olan atına bindi. Keyyânî (İranî) tacını adamlarının gelip kendisine katılmalarını
başına koydu. Keyhüsrevî (İran) kemeri istemiş, onun gücünden çekinen kalede-
beline taktı. Mücevherlerle süslü elbisesi- kiler gelip Hatiroğlu’na teslim olmuşlar-
ni sırtına geçirdi. Elinde Hattî mızrak dır.
olduğu hâlde sahaya çıktı. Onun karşısına Bu isyanda ısrarla Memluk Türk Sultanı
çıkan Emir Celâleddin Karatay*’ı atından Baybars’ı Anadolu’ya davet edip kendile-
düşürmek için bir hamle yaptı. Fakat rini Moğollardan kurtarmasını isteyen
Emir Celâleddin kalkanını kullanarak Hatiroğlu’nun bu yardım talebini, onun
ona fırsat vermedi. Birkaç defa bu oyunu isyanı bastırılıp öldürüldükten sonra 1277
oynadılar. Ondan sonra da benzeri hiçbir yılında yerine getirme imkânını bulan
padişahta görülmeyen üç başlı bir otağa Baybars*, Elbistan’da bir Moğol ordusu-
gittiler. Bayram namazını kıldıktan sonra nu kılıçtan geçirdikten sonra Kayseri’ye
bir sofra hazırladılar.” Yazar devamla gelip kendisini karşılayan şehir halkı ile
ziyafetin ihtişamını yine şairane bir üslup- birlikte Meşhed Ovası’na ve Keykubadi-
la anlatmıştır. ye Sarayı’na ulaşmıştır.
Sultan, bayramın dördüncü günü böyle Bu şekilde Selçuklu Türkiyesinde önemli
bir ziyafette zehirlenerek şehit edilmiştir. bir toplanma alanı olduğunu gördüğü-
Sultan’ın ölümünün ertesi günü başlayan müz Meşhed Ovası’nın yeri önceleri
saltanat kavgaları esnasında yine Meşhed şehir içinde zannedilmiş ancak Eski
Meydanı’ndan bahsedilmiş, Emir Kema- Konya Müze müdürlerinden M. Zeki
leddin Kamyar’ın olaylar karşısında ikin- Oral’ın Kayseri’deki Keykubadiye
di vaktine kadar bu meydanda dolaştığı Sarayı’nın yerini 1953 yılında tespit etme-
anlatılmıştır. si üzerine alanın yeri de belli olmuştur.
Meşhed Ovası’nın şahit olduğu acı hadi- Böylece daha önce yapılan tahminlerin
seler 1243 yılında meydana gelmiştir. bir geçerliliği kalmamıştır.
Sivas yakınında Kösedağ’da Sultan II. Bugün kayalık bir tepe olan Keykubad
Gıyaseddin Keyhüsrev*’in de bulunduğu Dağı’nın güneyi uzun ve hafif bir meyille