Page 467 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 467

[1898] 458 / MİN                   KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                                                         bir unsur olarak günümüzde de önemini
                                                                         korumaktadır.
                                                                         Minber (köşk) minarelerin hepsi taş mal-
                                                                         zeme kullanılarak inşa edilmiştir. Ahşap-
                                                                         tan yapılmış örnekler varsa bile günümü-
                                                                         ze ulaşamamıştır. Minber (köşk) minare-
                                                                         ler, yapıların damına veya avlu duvarının
                                                                         bir cephesine bitişik olarak inşa edilmiş-
                                                                         tir. Sadece bir örnek, yapıdan ayrı, müs-
                                                                         takil olarak inşa edilmiştir. Minber (köşk)
                                                                         minarelerin yükseklikleri 3.50 ile 5.00 m
                                                                         arasında değişmektedir.
                                                                         Minber (köşk) minareler, yerine göre on,
                                                                         yirmi  basamaklı  merdivenlerle  çıkılan
                                                                         yerden 2.50-5.00 m yüksekliğindeki taş
                                                                         kaideler üzerinde yaklaşık 1.50x1.50 met-
                                                                         rekarelik alanda inşa edilmiştir.
                                                                         Köşk-minareler  genellikle  dört  sütun
                                                                         üzerinde yükselmektedir. Bununla birlik-
                                                                         te  altı  sütunlu  örnekler  de  bulunmakta-
                                                                         dır. 1.60–1.80 uzunluğundaki sütunların
                                                                         kaideleri  kare,  köşeleri  pahlanmış  kare
                                                                         veya  çokgen  formdadır.  Minare  sütun
                                                                         gövdeleri kare, altıgen, sekizgen formda
                                                                         inşa  edilmektedir.  Sütun  başlıkları  sade
                                                                         kare formda, bitkisel motiflerle, volütler-
                                                                         le,  kesme  baklava  dilimleriyle  (Türk
                                                                         üçgenleri)  süslüdür.  Sütunlar,  başlığın
                       Yapıya bitişik olarak inşa edilmiş Molu Hacı Hasanoğulları
                       Camii minber (köşk) minaresi (C. Arslan)          üst kısmından birer demir çubukla birbi-
                                                                         rine bağlıdır. Bu sistem, minareyi sağlam-
                                    lesinde özellikle Kayseri’den bahsetmesi   laştırmak  ve  sütunları  birbirine  kenetle-
                                    de  Kayseri’nin  bu  konuda  önemli  bir   mek amacıyla uygulanmaktadır.
                                    merkez olduğunun göstergesidir. Günü-  Minarelerde sivri, yuvarlak, “S”li kemer,
                                    müze ulaşamayan köşk-minarelerin sayı-
                                    sı da göz önüne alınırsa Kayseri’nin diğer
                                    Anadolu şehirleri arasında öncü bir şehir
                                    olduğu görülmektedir.
                                    Bu  bölgede  minber  (köşk)  minarelerin
                                    yaygın  olarak  kullanılması  ekonomik
                                    olmasının yanı sıra hem inşa bakımından
                                    yapılışının  kolay  olması  hem  de  ezan
                                    okuma  yönünden  pratik  bir  kullanıma
                                    sahip  olmasından  ileri  gelmektedir.
                                    Genellikle minarelerin inşası XVIII. yüz-
                                    yıldan  itibaren  görülmeye  başlanmakta
                                    ve  XIX.  yüzyılda  artış  göstererek  XX.
                                    yüzyılda da inşasının devam ettiği görül-
                                    mektedir. Minber (köşk) minareler, düz
                                    damla örtülü evlerin yoğun olduğu yerle-
                                    şim  birimlerinde  cami  ve  mescitlerle,
                                    meskenlerin  birbirine  benzemesinden
          Gülük Camii minber (köşk)
          minaresi planı            dolayı ezan okuma amacı yanında dinî ve   Dam üstünde inşa edilmiş olan Gülük Camii
          (çizim: E. Güleç)         sivil  yapıları  birbirinden  ayıran  önemli   minber (köşk) minaresi (E. Güleç)
   462   463   464   465   466   467   468   469   470   471   472