Page 462 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 462
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ MİM / 453 [1893]
üçer derslikten oluşurlar. Çoğu ahşap
direkli üçgen alınlıklı bir giriş sundurma-
sına sahiptir.
1923-32 yılları arasında Mimar Süleyman
Unutulmaz tarafından inşa edilen Develi
Lisesi, U biçiminde tasarlanmış bir kori-
dor etrafına sıralanmış dersliklerden
oluşmakta ve simetrik bir düzenlemeyle
iki katlı olarak yapılmıştır. Düzgün kesme
taş malzemeyle inşa edilen okulun giriş
cephesi iki kat hâlinde düzenlenmiş
kemerli revağıyla yapının en özgün cep-
hesi olarak kabul edilebilir. Pencere
kemer kilit taşlarına işlenen ve bilimin
aydınlığını simgeleyen meşale kabartma-
ları bezeme açısından dikkat çekici
detaylardır.
Kayseri’de Türk eğitim tarihinin kısa bir Cumhuriyet Halk Fırkasının 1937 yılında açtığı yarışmada birincilik alan ve
özetini verebilecek tüm okul türlerinin Leman Tomsu ile Münevver Belen’in hazırladığı projede kısmi tadilatlar
örneklerini görmek mümkündür. Köy yapılarak Kayseri Halkevi inşa edilmiştir.
Enstitüleri de bunlardan biridir. 17 Nisan düzenlemesiyle aydınlık ve ferah mekân-
1940 tarihinde çıkarılan 3803 sayılı Köy lar olarak planlanmış, betonarme makas
Enstitüleri Kanunu’yla beş yıllık köy strüktürlü üst örtü modernist tavrın çizgi-
okullarını bitirmiş sağlıklı ve yetenekli leri olarak kabul edilmiştir.
köylü çocuklarının beş yıllık bir eğitim- Kayseri’de Erken Cumhuriyet Dönemi’-
öğretime tabi tutulduğu Köy Enstitüleri nin modernist çizgide inşa edilmiş
ziraata elverişli, birkaç vilayetle bağlantılı mimarlık örneklerinden birisi de Halkevi
ve köy nitelikli bölgelere kurulmuştur. Bu binası*dır. Halkevleri*, Cumhuriyet Halk
okullar içinde yatakhane, revir, spor ve Fırkası’nın Türk Ocağı’nın tüm dünya
sinema salonu, yemekhane, hamam ve Türklüğünü kucaklayan ve kültürel oldu-
öğretimin uygulamalı olarak verildiği ğu kadar ırki nitelikler de taşıyan milliyet-
işliklerle adeta birer kampüs olarak çilik anlayışıyla bağdaşmaması ve milli-
tasarlanmıştır. Projeleri ulusal mimarlık yetçiliği daha çok Türkiye sınırları içinde
yarışmalarıyla belirlenen bu okulların benimsediği kültür milliyetçiliği anlayı-
çoğu, inşa edildiği bölgenin doğal malze- şından hareketle kapatma gereği duydu-
mesiyle ve yerel usta ve öğrenciler tara- ğu Türk Ocakları’nın yerine 1931 yılında
fından bina edilmişlerdir. Kayseri’de kurulmuştur. Cumhuriyet Halk Fırkası’-
Pazarören’de bulunan Köy Enstitüsü* de nın eğitim-kültür örgütü gibi tasarlanan
Yüksek Mimar Ahsen Yapanar ve Mualla halkevleri, Cumhuriyet’in devrim ve
Eyüpoğlu-Anhegger’in birinci seçilmiş değerlerini halka anlatmak için konfe-
projelerine göre inşa edilmiştir. Enstitü rans, konser, sergi, müsamere ve gezi gibi
esasen 1936 yılında burada inşa edilmiş etkinlikler düzenleyip dergi, kitap vs.
olduğu bilinen okulun etrafında tasarlan- yayınlamakla görevlendirilmiştir. Kayse-
mış yapılardan oluşmaktadır. ri’de Halkevi, yaklaşık 10 yıl, Türk Ocağı
1943-45 yılları arasında Paul Bonatz ve binasında hizmet vermiştir. Cumhuriyet
Kemal Ahmet Aru’nun tip projesinden Halk Fırkası’nın 1937 yılında açtığı yarış-
hareketle inşa edilen Erkek Sanat Ensti- mada birincilik alan ve Leman Tomsu ile
tüsü, Kayseri’de geleneksel kesme taş Münevver Belen’in hazırladığı projede
malzemeyle teknolojinin birleştirildiği kısmi tadilatlar yapılarak Kayseri Halkevi
modern uygulamalardandır. Okulun inşa edilmiştir. Eser, kent meydanına
300’er öğrencilik tesviye metal ve ulaşan ana arterlerden biri olan İstasyon
marangozluk atölyeleri, güney ve kuzey Caddesi üzerinde, caddeye ve tarihî Hacı
cephelerine açılmış iki sıra pencere Kılıç Camii’ne cepheli olarak inşa edil-