Page 266 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ EV / 257 [737]

vakti pek yerinde olmayan ailelerin bağ-
ları ve bağ evleri yan yana bulunabilirdi.
Ancak kentte olduğu gibi burada da zen-
ginler, komşularına kendi konumlarıyla
ilgili fazla bir şey hissettirmemeye dikkat
eder, gösterişten uzak, mütevazı bir ya-
şam sürdürmeye çalışırlardı. Bu neden-
lerle, aynı yöreye göçen zengin, fakir tüm
çocuklar birlikte oynar, komşular birbir-
leriyle görüşür, yaz boyunca en az bir kez
birbirlerini ziyaret eder, birçok şeyi pay-
laşırlardı. Armutluk Bağları’nda yeni bağ evleri
Kayseri’de kentte komşu olan aileler, ya-
zın genellikle farklı bağ bölgelerine yer- ri sürdürmek veya ona yeni yorumlar ge-
leşmiş, böylece bağlarında farklı aileler- tirmek yerine, eskisine kıyasla daha rahat
le komşuluk yapma olanağını bulmuşlar- ve konforlu bir bağ yaşamına kavuşmak
dır. Aileler bağda bağ komşularıyla, kent- için pratik ve kolay yolu seçmiştir. Ayrıca
“yeniyi yakalamak” veya “arkada kalma-
te de mahalle komşularıyla görüşmüşler; mak” düşüncesi, yaşamını ticaretle geçi-
–ölüm, evlilik gibi çok önemli aile deği- ren Kayseri halkı için önemlidir. Bu ne-
şiklikleri dışında– kışın bağ komşularıyla, denle de yeni yapılan evlerin büyük ço-
yazın da kent komşularıyla pek fazla ilişki ğunluğu, eskisinden çok farklı bir mima-
kurmamışlardır. Bağa göçme zamanı ve ri anlayış çerçevesinde ele alınmış; estetik
faaliyeti, Kayseri’deki toplumsal faaliyet- arayışlardan çok, daha rahat ve kolay bir
lerin hemen hepsini yüzyıllar boyu etkile- yaşam ön plana alınarak inşa edilmiştir.
miştir. Yapılması planlanan önemli top- Yeni evler, tıpkı bir apartman dairesi gibi
lantılar, nişanlar, düğünler bağa göçme- konforlu ve pratiktir. Ancak bunlar, Kay-
den önceye alınmış; sünnet düğünleri ise seri’nin eski bağ evlerinde var olan yapı-
okulların açılma veya kapanma zamanla- sal (tektonik) güzelliği ve “mimari ruhu”
rına göre planlanmış; genellikle bağlarda maalesef yakalayamamıştır. Yeni evler
yapılmıştır. geleneklerin aksine, doğaya kapalı, göste-
Yeni Bağ Evleri: 1950’li yıllar Kayseri ken- rişi ve sahibinin zenginliğini ön plana çı-
ti ve bağları için bir dönüm noktası gi- karan, iddialı ve gereğinden büyük yapı-
bidir. İkinci Dünya Savaşı’nın getirdi- lardır. Daha da önemlisi bunların çoğu,
ği kıtlık ve sıkıntılardan yavaş yavaş kur- yüzyıllardır Kayseri bağ evleri mimarisi-
tulan halk, ekonomik ilerlemeler kaydet- ne yerleşmiş olan; topoğrafyaya ve çev-
miş, daha rahat bir yaşama kavuşmuştur. reye uyum, doğal malzeme kullanımın-
Bu dönemde modern yaşama geçiş baş- daki ustalık, iç mekân-dış mekân uyumu,
lamış, kentte gözle görülür bir yenilenme güçlü kütle düzeni ve genel yapı esteti-
ve kalkınma hareketi ön plana çıkmış- ğinden yoksundur. Özellikle son 30–40
tır. Kent merkezinde olduğu gibi, bağlar- yıl içinde “bağ evi” olarak inşa edilen ve
da yapılan evler de bu değişime ayak uy- çoğu üç-dört katlı olan bu evler, kent ev-
durmuş, geleneksel türde bağ evi yapımı lerinden pek farklı değildir. Oda sayıları
hemen hemen durmuştur. Yeni ev yap- gereğinden fazla tutulduğu için, çoğu ya-
tıracaklar için esin kaynağı artık o döne- rı boş durumda kalmaktadır. Önü açık,
min kentlerine hâkim olan pratik, çabuk yazlık mekânlar eski bağ köşklerinin tadı-
üretilen, betonarme ağırlıklı konut yapı- nı vermekten uzaktır. Asıl önemlisi de bi-
larıdır. Kayserili bağcılar kentte görmeye naların çoğunun yaz yaşamına uyumsuz
alıştıkları bu tip yapıları, bağ evleri mima- ve masraflı olmasıdır. Evlerin birçoğu, iri
risine de örnek almış ve uygulamıştır. kütleleriyle ön plana çıkmakta, Erciyes e-
Yeni ev yaptıranların çoğu, Kayseri bağ- teklerinin yeşil dokusunu ve bağların do-
larında var olan köklü mimari gelenekle- ğal görünümlerini bozmaktadır.