Page 68 - kayseri-sehri

Dµ. MǺ±ÈÈ´¼ Kɳ´ | K±²³´µ¶ Ş´ºµ¶ (1830–1860)
memuru olarak Osmanlı kadısının en başta gelen yardımcısıdır. 1852 Temmuz’undan
77
1853 Şubat’ına kadar geçen 8 aylık sürede Kayser Mecls, Zâbtye’lere toplam 93.660
kuruş maaş ödemştr. 78
n) Evkaf Müdürü (Muaccelat Nazırlığı): Tanzmat’ın lanından önce Evkaf–ı Hümayûn
ve Haremeyn nezaretlerne bağlı mütevelllern yönetmnde yapılan vakıf taşınmaz-
larının ferağ ve ntkallerne nezaret etmek, harçları tahsl ve bağlı bulundukları Evkaf
Haznes’ne göndermek üzere öneml yerleşm merkezlerne “muaccelât nâzırları”
tayn edlmşt. Evkaf–ı Hümayun Nezaret’nn kurulmasından (1826) sonra taşradak
79
“muaccelât nezaretler” brleştrlerek vlayet merkezler le öneml sancaklara 1835
yılında brer “muaccelât müdürü” tayn edlmştr. 1839 senesnde Kayser’de bulunan
vakıËarın gelr ve gderlern denetlemek üzere Müacelat Nazırı Ahmed Efend tayn
edlmştr. Bugünkü anlamda Evkaf müdürlüklernn teşekkülü ancak 1845 yılından
80
sonra gerçekleşmştr. Mayıs 1844 tarhl br veskadan dönemn Evkaf Müdürü’nün
81
el–Hac Ömer Efend’nn olduğu anlaşılmaktadır. Söz konusu veskada; Mehmed Çavuş
Mescd– Şerf Vakfı’nın mütevells olan el–Hac Hall bn– Mehmed Efend’nn Mecls–
ŞerÚ Şerf ve Evkaf Müdürü el–Hac Ömer Efend’nn huzurunda, Sasık ve Kalenderhane
Mahallelernn sınırlarında bulunan k adet odanın hüccet– şerÚyye le Abraham
adlı şahsa senelk 120 kuruş karşılığında kraya verldğ belrtlmektedr. Evkaf
82
Müdürlernn tayn ve atamalarında Kayser Mecls’nn de zaman zaman etkl olduğu
görülmektedr. Ntekm 17 Kasım 1848’de Kayser Mecls tarafından Evkaf–ı Hümayun
Nezaret’ne gönderlen br mazbatada Kayser ve Bozok Sancağı Evkaf Müdürlüğü’ne
Sad Efend’nn atanması talep edlmştr. 83

1852 yılında Kayser Evkaf Müdürlüğü’nü cra eden Hafız Al Ağa, dürüstlüğü ve
başarılarından dolayı halkın takdrne mazhar olmuştur. 13 Eylül 1855 tarhnde Kayser
84
ve Bozok Sancağı Evkaf Müdürlüğü’nün (Muaccelat Nazırlığı) br olduğu ve başında da
Ahmed Duran Efend’nn bulunduğu tespt edlmştr. 1861 yılında Adana, Ankara,
85

77 Ortaylı, Osmanlı Devletnde Kadı, 34.
78 BOA. C. ML. 398/16331. [3 Safer 1271/26 Ekm 1854].
79 Mehmet İpşrl, “II. Mahmud Dönemnde VakıËarın İdares”, Sultan II. Mahmud ve Reformları Semnerler,
İstanbul 1990, 54.
80 BOA. MŞH. ŞSC. d. 6016, 13/8. [11 Safer 1255/26 Nsan 1839].
81 Mustafa Alkan,”Tanzmat’tan Sonra VakıËarın İdares’nde Yenden Yapılanmaya Dar Br Örnek:
Adana Evkaf Müdürlüğü”, A. Ü. Osmanlı Tarh Araştırma ve Uygulama Merkez Dergs (OTAM), Sayı: 19,
Ankara2006, 15.
82 BOA. A. DVNS. AHK. KR. d. 36, 146. [25 Rabulahr 1260/14 Mayıs 1844].
83 BOA. A. MKT. MHM. 7/95. [20 Zlhcce 1264/17 Kasım 1848].
84 BOA. A. MKT. UM. 97/40. [2 Receb 1268/22 Nsan 1852].
85 Salname– Devlet– Alyye, d. nr: D024671272010, 118. [1 Muharrem 1272/13 Elül 1855].

68