Page 99 - kayseride_ticaret_ve_sanayi

Kayseri’de Ticaret ve Sanayi
Pastırma ve sucuk imalatçıları ya da “işlikler”, şehrin içerisinde özellikle İsmet Paşa
ve Caferbey Mahallelerinde toplanmıştı. İmalathaneler halk sağlığını tehdit eder bir hal
almıştı. Karpuzatan mevkiinde bulunan kesimhaneleri yapılınca imalatçılar buraya
taşındı. Bu tesisler için, ülkenin ilk “derli-toplu organize tesisleri”nden biri de denebilir.
Burada yapılan kesimler hem kasaplık ve hem de pastırma/sucuk üretimi içindi. Bugün
(2018) Karpuzatan’da 20’ye yakın firma faaliyet göstermekte, bunlardan sadece sekizi
sadece et (karkas) işlemekte. Dericiler de, aynı yıllarda Karpuzatan’a taşındı.
Kitabın hazırlandığı günlerde, günümüz rakamlarına ulaşamadık. 2013’te, Kayseri
Ticaret Borsası kayıtlarına göre; 70 bin büyükbaş hayvan kesilmiş, buna karşılık 17 bin
500 ton karkas et elde edilmiş. Daha sonraki yıllar için, ilgili kurumların web sitelerinde
herhangi bir bilgiye rastlayamadım. Tabii, pastırma ve sucuk imalatında ilk akla gelen
zümre, Ermeni hemşerilerimizdi. İmalatçıların yanında mutlaka bir Ermeni kalfa çalı-
şırdı. Tehcir vs. gibi nedenlerle şehrimizi terk ettiklerinde, doğal olarak bunların yerini
“Müslim” hemşerilerimiz doldurmaya başladı. Bunlar arasında; Feridun Cıngıllıoğlu,
Osman İmamoğlu (1925), Mahmut Başyazıcıoğlu (1953); Cemal Ünlü (1928), Ünlü’nün
kayınpederi Endürlüklü İbrahim Şahin Fazlıoğlu (1923), Ahmet Danaoğlu gibi isimleri;
“Keştombak” ve “Danacı” ailelerini zikredebiliriz.

Günümüzde; İmamoğlu ailesinin çocuğu Nazmi İmamoğlu; Başyazıcılar’ın oğulları
Ömer ve Ali Başyazıcıoğlu; Şaban Ünlü ve kardeşi Şeref Ünlü’yü (Ünlü Sucukları), İshak
Fazlıoğlu’nun çocukları Ömer (Şahin-Melek Sucukları) baba/dede mesleklerini devam
ettiriyorlar. Karpuzatan’ın renkli simalarından, pastırma ve sucuk üreticisi, “halk filo-
zofu” ya da “bilgesi” merhum Hacı Hasan Danacı’yı da unutmamak gerekir. Kardeşi
merhum Hayri Danacı da şehrimizde ilk “beyaz leblebiyi” üreten kişiymiş. Kuruyemiş
işini, şimdi çocukları yürütüyor. 1978 yılında kurulan Müslümoğlu firması Kayseri’de
faaliyet göstermekte, firma sahibi ve genel müdürü Ercan Aras’tır. Bir de Kayseri pastırma
ve sucuğunun, Türk Patent Enstitüsü’nce “Coğrafi İşaret” verildiğini belirtmek gerekir.

Eski Kayseri Ticaret Borsası Başkanı Şaban Ünlü’den aldığım bilgiye göre; 1953
yılında merhum Cemal Ünlü’nün önderliğinde, Cami-i Kebir civarında bulunan Maarif
Hanı’nda, Kayseri Pastırmacılar Kolektif Şirketi’ni kurulmuş. Bu ortaklığa, İmamoğlu
ailesi katılmamış. Bu şirkette, ünlü pastırma ustası Ermeni Penyamin Kalfa’nın (Toker)
da ortak olduğunu görüyoruz. Caferbey Mahallesi’nde bulunan Surp Krikor Lusavoriç
Kilisesi Vakfı Başkanı Zadik Toker, Penyamin Kalfa’nın torunu olur. Toker, İstanbul’da
yaşamakta. Feridun Cıngıllıoğlu imalatı, İstanbul’da mukim komisyoncu Garnik Mer-
dinyan’a; benzeri bir şekilde Osman İmamoğlu da İstanbul da oturan kardeşine gönde-
rirmiş. Pastırmacı Mehmet Akçakoyunlu anlattı: Ahmet Danaoğlu Kayseri’de ilk “halka”
sucuğu yapmış. İsim olarak da, “Danacı” diye anılırmış.

99