Page 112 - Kültepe Kaniş

Prof. Dr. Cahit Günbattı | Kültepe - Kaniş
“Līmum-memurunun mühürlediği evin / dükkânın fiyatı için senin muzzizum-memur-
larına (kaç kere) gittim ve şöyle söyledim: ‘İşte, līmum-memuru evi mühürledi.’ Onlar şöyle
söylediler: ‘Biz ne yapalım!’" 9
Metnin devamında mühürlenen bir ev veya dükkânın açılması için sahibinin 8 mina
gümüş ödemesi gerektiği; gümüşün ödenmemesi durumunda evin veya dükkânın
satılacağı yazılmıştır.

“līmum dairesi” (bēt līmim) sözünden līmumların görev yaptığı bir kurumun varlığı
anlaşılmaktadır. Bir metinde, “Burada ev satıldı ve biz 10 mina gümüşü tüccar daire-
sinden alıp, gümüşü yüksek ve aşağı (dereceli) līmum’a ödedik ve līmum’un mührünü
taşıyan tabletleri aldık.” denilmektedir. Buradaki “yüksek ve aşağı (dereceli) līmum”
10
ifadesinden de burada görev yapan līmumlar arasında iki dereceli bir hiyerarşinin
bulunduğu anlaşılmaktadır.
Kolonilerde “hafta eponimi” (hamuštum) denilen bir memur daha vardı. Bu kimse
bir hafta süresince görev yapardı. Bunlardan bazılarının daha sonra yıl eponimi (līmum)
oldukları bilinmektedir. Hafta eponiminin kolonideki görevine ilişkin fazla bir bilgi
yoktur. Kültepe’de, bir yılda hafta eponimi olan kimselerin isimlerinin yazılı olduğu
bir liste ele geçmiştir. 11

Saray
Kültepe tabletlerinde saray (ekallum; Sumrogram É.GAL) geçen yerlerde, çoğu kere
bahsedilen sarayın hangi krallığa ait olduğu belirtilmez. Kaniş’te Tepe’de yapılan kazı-
larda, şiddetle tahrip edilmiş, üç saraya ait kalıntılar ortaya çıkarılmıştır. Bunların en
görkemlisi, T. Özgüç’ün “Geç Saray” olarak adlandırdığı bu yapının ele geçen yazılı ve
arkeolojik belgelerden Warşama’ya ait olduğu anlaşılmıştır. 12

Asurlu tüccarların başta gelen müşterisi saraylardı. İthal edilen mallar pazara çıka-
rılmadan önce saraya getirilir ve saray mensuplarının beğenisine sunulurdu. Bu arada
malların cins ve miktarlarına göre hesaplanan vergiler alınırdı. Pek çok metinde saraya

9 Kt. c/k 272: ) a-na ší-im É-bé-tim ša li-mì-im ) bé-ta-am ik-ta-an-ku ) a-na mu-zi-zi-kà a-ta-na-lá-ak-ma
5
7
6
9
8 ) um-ma a-na-ku-ma am-ma li-mu-um bé-ta-am ) ik-ta-na-ak um-ma šu-nu-ma ) né-nu mì-nam lu
10
né-pu-uš
10 Kt. 92/k 539: a-na-kam É-tum i-ni-dí-in-ma 10 ma-na KÚ.BABBAR É DAM.GÀR ni-il5-qé-ma
13
12
11
KÚ.BABBAR a-na li-mì-im e-li-im ù ša-áp-li-im nu-ša-qí-il5-ma ṭup-pè-e ša ku-nu-uk li-mì-im
16
18
17
14
15
ni-il5-ta-qé-ma
11 Kt. g/k 118: K. Balkan 1965, s. 166.
12 T. Özgüç 2005, s. 88 v. d.
112