Page 116 - Kültepe Kaniş

Prof. Dr. Cahit Günbattı | Kültepe - Kaniş
“Ben sikkātum’a gideceğim. Ben senin öz oğlunum; (oraya) yaya mı gideceğimı Onu (belki
katır) bana ver ki, sikkātum’a (gitmek için) bineyim ve adın yücelsin.” 29
sikkātum’da büyük ölçüde maden alış verişinin yapıldığını biliyoruz. Birkaç mektupta
bahsedildiği üzere, madenlerin az veya çok bulunması ve alış verişin düzenli bir şekilde
yapılması sikkātum- memurlarının sikkātum’da bulunup bulunmamalarıyla yakından
ilgili idi. Bu konuda iki mektupta şunları okuyoruz:

“Onların ayrılmasından sonra sikkātumlar da gittiler ve pazar (alış veriş) için uygun
değildir.” “sikkātumlar gittiler ve pazarda gümüş ve altın yoktur……..Sikkātumlar 10 güne
30
kadar geri gelecekler ve (o zaman) altın alıp haberci ile sana göndereceğim.” 31
Adı belirtilmeyen bir şehirdeki isyandan söz edilen bir metindeki “Burada kral
sikkātum’dan geldi.” ifadesinden, kralların da zaman zaman sikkātum’a gittiği belge-
32
lenmektedir.
Bir çalışmamızda, “sikkātum’dan dönmek” (ištu sikkātim tuārum); “sikkātum’a gitmek”
(ana sikkātim alākum) ve “sikkātum için çıkmak” (ana sikkātim waşā’um) ifadelerine dikkati
çekerek, sikkātum’un, herhalde belli zaman ve yerlerde kurulan bir çeşit panayır; rabi
sikkātim’in de buradaki işlerin yürütülmesinden sorumlu kimselerin (sikkātumların) başı
olabileceğini yazmıştık. Bu görüşümüz şimdiye kadar ne reddedildi ne de kabul gördü.
33
rabi alahinnim
rabi alahinnim, yaptığı görevin ne olduğunu tam olarak bilmediğimiz diğer bir yüksek
memurdur. E. Bilgiç “değirmenci” karşılığını verdiği alahinnum’un Koloni devrinde
Asurca’ya girmiş bir Anadolu kelimesi olabileceğini söylemektedir. 34
Metinlerde bazı şehirlerin alahinnumlarından bahsedilmesi, her şehir krallığının
sarayında bu memurların bulunduğunu gösterir. İrişum adlı tüccar Neneşşa şehri ala-
hinnum’una kralın elbisesi ile ilgili olarak yazdığı mektupta şöyle demektedir:

“Kralın 2 elbisesini ve senin rehberinin 12 şeqel lapis lazulisini buraya getirmiştim.(Onları)
ona verdim ve sana getirmektedir.” 35

29 Neşr. C1: a-na sí-kà-tim a-lá-ak ku-a-um me-ra-kà a-na-ku i-na šé-pé-a a-lá-ak dí-na-šu-ma a-na
5
6
8
7
sí-kà-tim lá-ar-kà-áb-ma lu šu-um-kà (K.R. Veenhof 1989, s. 518).
9
30 CCT 4, 10a: wa-ar-ki-šu-nu-ma sí-kà-tum [ù]-ṣí ù ma-hi-ru-um pá-ru-ud-ma
18
17
16
31 Kt. n/k 1689: ….sí-kà-tum ù-ṣa-ma i-na ma-hi-ri-im KÚ.BABBAR ù KÚ.Gİ lá-šu……. sí-kà-tum a-na
6
7
5
14
15 10 u4-me-e i-tù-ra-nim-ma KÚ.Gİ a-ša-a-ma Kİ a-li-ku ù-šé-ba-lá-kum
17
16
32 Kt. 92/k 526: …… a-na-kam ru-ba-um i-sí-kà-tim ma-qí-it-ma (S.Çeçen 2002, s. 67-68).
6
7
33 C. Günbattı 1999, s. 82.
34 E. Bilgiç 1953, s. 28.
35 Kt. a/k 488b: 2 TÚG ku-ta-ni ša lu-bu-uš ru-ba-im ù 12 GÍN hu-sà-ri ra-dí-ka iš-tí tù-ša-bi-lam 9
8
5
6
7
116