Page 100 - Halil Edhem

KAYSERø ùEHRø 93 169 86

KADI BURHÂNEDDøN DEVRø

XXIII

ùeyh Müeyyed Çeúmesi, 792(1390): «Kapan HanÕ» adÕ verilen «Pamuk HanÕ»
yakÕnÕnda bulunan bu çeúmenin üzerinde çok karmaúÕk bir sülüs yazÕyla yazÕlÕ olan
mermer kitabe üç satÕrdan ibarettir. Türkçesi úöyledir: «Kaynak olarak akan bu
imâreti (çeúmeyi), din ve dünyanÕn delili, adalet sahibi, bilgili, devletli Sultan
Ahmed, saltanat günlerinde -Allah burhanÕnÕ yüceltsin- bina etti. (Bu çeúme) sevilen
emîr, din ve devletin galibi diye adlandÕrÕlan ùeyh Müeyyed -devleti artsÕn- eliyle
792(1390) yÕlÕnÕn aylarÕndan birinde ortaya çÕktÕ. Bu, saltanat (sultan) dostunun
sadakalarÕdÕr.» Metni aúa÷Õdaki gibidir:

ϦϳΪϟ΍ϭ ΎϴϧΪϟ΍ ϥΎϫήΑ ϝΩΎόϟ΍ ϢϟΎόϟ΍ ϥΎτϠδϟ΍ ΔϟϭΪϟ΍ ϡΎϳ΍ ϰϓ Ϧϴόϟ΍ ϰϠϋ ΔϠϴδϤϟ΍ ΓέΎϤόϟ΍ ϩάϫ ΎϨΑ (˺
ΪϳΆϣ Φϴθϟ ΍ ϦϳΪϟ΍ϭ ΔϟϮϟ΍ήϔψϣ ϝϮΒϘϤϟ ήϴϣϻ΍ ΎϤδϤϟ΍ ΪϴϨϣ ϞμΣ ϪϧΎϫήΑ ௌ έΎϧ΍ ΪϤΣ΍ ϥΎτϠδϟ΍ (˻
ΔϳΎϤόΒγ ϭ ϦϴόδΗ ϭ ϦϴϨΛ΍ ΔϨγ έϮϬη ξόΑ ϰϓ ϰϧΎτϠδϟ΍ ϩϻϮϣ ΓΎϗΪλ Ϯϫϭ ϪΘϟϭΩ ΕΪϳί (˼

Kitabenin yazÕlÕú usûlü çoklukla, øslâm hükümdarlarÕ hakkÕnda geçerli olan usûle
benzer. MÕsÕr’da hükümdarlara has olan «Ed-dünya ve’d-din» ve emîrler için olan
287
«Ed-devle ve’d-din» terkipleri burada da son derece dikkatle uygulanmÕútÕr .
øçindekilere bakÕlÕrsa bu çeúme, Sivas SultanÕ Burhâneddin Ahmed’in zamanÕnda
vezirlerinden Muzaffereddin ùeyh Müeyyed tarafÕndan 792(1390) yÕlÕnda
288
yaptÕrÕlmÕútÕr . Bu kitabeyi baúka yerde, bir makale úeklinde yayÕnlayarak, yapanÕ
hakkÕnda bazÕ açÕklamalar da vermiútik . Bundan dolayÕ, burada adÕ geçen
289
makaleden alarak bazÕ bilgiler ekliyoruz.
YukarÕda Köúk Medrese hakkÕnda verdi÷imiz kÕsa açÕklamada, KadÕ
Burhaneddin’in Eretnao÷ullarÕndan idâreyi ele alarak, yerine geçti÷ini söylemiútik.
Aziz b. Erdeúîr Esterâbâdî adÕnda bir tarihçinin, Bezm ü Rezm adÕ altÕnda bÕraktÕ÷Õ
geniú özel bir tarih ile, di÷er bazÕ tarih kitaplarÕnda bulunan bilgiler sâyesinde, KadÕ
Burhaneddin’in durumu oldukça aydÕnlanmÕú ve son zamanlarda da, bu konuda

287 Bu lâkaplar ve terkipler için XI nolu kitabede geçenlere bakÕnÕz.
288 Bugün, halk arasÕnda «AsmalÕ Çeúme» olarak bilinmekte olup, hizmete açÕktÕr (K.G.).
289 TOEM, yÕl 1328, cüz 16.