Page 97 - Halil Edhem
P. 97

90                           KAYSERø ùEHRø                          167  83


                                               XXI
                  Eretnao÷ullarÕ ZamanÕ-Emîr Erdo÷muú Türbesi, 749(l348): Buraya,
               Kayseri’de «Tatarhâniler» Türbesi derler.  AynÕ mezarlÕk içinde kubbeli yeni bir
                     281
               binadÕr . KapÕ üzerinde küçük mermer levhaya yazÕlmÕú  kitabesinin Türkçesi
               úöyledir: «BurasÕ Emîr Erdo÷muú’un úehitli÷idir. 749(1348) yÕlÕ aylarÕnda.». Metni
               aúa÷Õdaki gibidir:

                                                                 ζϤ ϏΩέ΍ ήϴϣϻ΍ΪϬθϣ ΍άϫ (˺
                                                         ΔϳΎϤόΒγ ϭ ϦϴόΑέ΍ϭ ϊδΗ ΔϨγ   έϮϬη ϰϓ (˻

                  Kitabenin tarihine göre, Eretnao÷ullarÕ zamanÕna ait olup, belki Melik Eretna’nÕn
               emirlerinden biri olmasÕ yakÕn ihtimaldir. Fakat, buna ait de hiç  bilgi bulamadÕk.
               Evliyâ Çelebi Seyahatname’sinde (c. 3, s. 186), Kayseri’deki «kemale ermiúlerin ve
               büyük velilerin mezarlarÕ»  konusunda «Eú-ùeyh Molla Tatar»‘Õ anÕp, fetva
                                                                282
               kitaplarÕndan «Tatarhânîye» adlÕ güzel kitabÕn yazarÕdÕr diyor .
                                                                                 283
                  Tatarhânîler Türbesi’ne, buna bitiúik olan «Burhâneddin» Türbesi’nden girilir .
               Fakat, bunun  ayrÕca bir kitabesi yoktur. Burada «Tirmizli âlîm Seyyîd
               Burhâneddin»‘in gömülü bulundu÷u söylenir. NiúancÕ Mehmed Paúa Tarihi’nde (s.
               108), adÕ geçen için «Mevlâna Bahâeddin Veled’in elinde yetiúmiúlerdir ve mübârek
               mezarÕ zaferler yurdu olan  Kayseri’dedir» diyor  ki,  bu bilgileri  Nefahâtü’l-Üns
                                             284
               tercümesi (s. 514)’den almÕú olacaktÕr .

                                               XXII
                                                                                 285
                  Eretnao÷ullarÕ ZamanÕ-Emîr Ali Türbesi, 751(1350): AynÕ mezarlÕk içinde
               ve HisarlÕk (HisarcÕk)  yolu üzerinde bulunan bu  türbeye «Piúrev Ali  Türbesi» de
               diyorlar. Kesiti dörtgen úeklinde olup, üstü tonosla örtülüdür. Güneye balkan duvarÕ
                        286
               yÕkÕlmÕútÕr . KapÕsÕnÕn  üzerinde mermer levhaya yazÕlan iki satÕr kitabesinin
               Türkçesi úöyledir: BurasÕ Emîr Ali Piúrev’in úehitli÷idir. 751(1350) yÕlÕnda.» Metni
               aúa÷Õdaki gibidir:



                  281  Bugün, mezarlÕ÷Õn do÷u kÕyÕsÕnda bulunmaktadÕr (K.G. ).
                  282  Tatarhâniye fetvalarÕ adÕyla tanÕnan kitabÕn adÕ Zadü’l-Müsâfir (yolcunun azÕ÷Õ) ve yazarÕ Âlim
               bin Alae’l-Hanefî oldu÷unu ve bunun 286 (899)’da öldü÷ünü Kâtib Çelebi, Keúfü’z-Zünun’da söylüyor.
                  283  Bugün, adÕ geçen türbeye güneydeki kapÕsÕndan girilmektedir (K.G.).
                  284  Evliyâ Çelebi Seyahatnâme’sinde (c. 3, s. 186), adÕ  geçenin 774(1372)’de öldü÷ünü söylüyor.
               Hâlbuki, kendisi  Hz. Mevlâna’nÕn ça÷daúÕ oldu÷undan bunda bir yanlÕúlÕk olsa gerekir. Eflâki’nin
               MenâkÕbü’l-Ârifin adlÕ eserinde (Kale KapÕsÕ Mevlevîhânesi Ktp’de yazma, nu: 321, vr. 8), Hz.
               Mevlâna’nÕn babasÕ  «Sultanü’l-ûlema» 18 Rebiyülâhir 628 (23  ùubat 1221)’de ölümünden kÕrk gün
               sonra, Belh’den  hareketle Konya’ya geldi÷i ve  Mevlâna ile dokuz yÕl kaldÕktan sonra, Kayseri’ye
               gelmekle, orada iste÷iyle yerleúti÷ini ve öldü÷ünü ve o zaman Kayseri’de SelçuklularÕn vâlisi bulunan
               Sâhib ùemseddin øsfahânî tarafÕndan cenaze töreninin yapÕldÕ÷Õ, mezarÕnÕn üzeri örtüldü÷ü halde, birkaç
               gün sonra yÕkÕlmÕú ve bu defa üzerine, kubbe yapÕldÕ÷Õ ve fakat bunun da yÕkÕldÕ÷Õ, ifade ediliyor.
               Mesnevîhan Mehmed Dede de, SevâkÕb tercümesinde (aynÕ kütüphanede yazma, nu: 277, vr. 14), «Sahib
               ùemseddin øsfahânî’ye ölü sahibi olarak, bütün halk baúsa÷lÕ÷Õ dilediler» diyor. Devletúah Teskiresi’nde
               (Bombay baskÕsÕ, 1317, s. 86), ve ondan tercüme, Sefinetü’ú-ùuara da (Matbaay-Õ Âmire, 1259, s, 12),
               ùam’da öldü÷ünü yazÕyor.
                  285  Bugün mezarlÕk içinde olmayÕp, Kartal semtinde úehitli÷in batÕsÕnda etrafÕ açÕk bir durumdadÕr
               (K.G.).
                  286  Bugün aslÕna uygun bir úekilde onarÕlmÕútÕr (K.G.).
   92   93   94   95   96   97   98   99   100   101   102