Page 145 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 145

[1578] 136 / KAY                   KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                    sene ahad sittîn [ve] sitte-mie”; arkasın-  parçası olan ve Anadolu’ya Selçuklular-
                                    da, “es-Sultânu’l-a‘zam Rüknü’d-dünyâ   dan  sonra  sahip  bulunan  İlhanlıların
                                    ve’d-dîn  Ebü’l-feth  Kılıç  Arslan  b.   Müslüman  olan  beşinci  hükümdarı
                                    Keyhüsrev” yazılıdır.                Gazan Mahmud Han zamanında Kayse-
                                                                         ri’de  H  699?  (M  1299/1300?)  yılında
                                    III. Gıyaseddin Keyhüsrev Dönemi (H   altın  ve  699,  704  tarihlerinde  gümüş
                                    664-682/ M 1266-1283): Babası IV. Kılıç   sikkeler bastırılmıştır. Gazan Mahmud’-
                                    Arslan’ın 1266 yılında öldürülmesi üzeri-  un 7,85 gr ve 21 mm olan altın parasının
                                    ne küçük yaşta tahta çıkarılan III. Gıya-  yüzünde  ortada,  “Lâ  ilâhe  illa’llâh
                                    seddin  Keyhüsrev  zamanında  Kayseri’-  Muhammedün  resûlu’llâh”;  etrafında,
                                    de, H 666’ın ikinci ve yedinci ayı  ile  H   “Salla’llâhu  (aleyh)”;  arkasında  ortada
                                    667,  669,  670,  678/Şevval,  671,  673,   Uygur  yazısı  ile  Moğolca  ibareler  ve
                                    675,  675/Gurre-i  Muharrem,  677,  678,   “Gazan  Mahmud”;  etrafında,  “….tis‘în
                                    679,  680,  681  tarihlerinde  basılmış   ve sitte-mie” yazılıdır.
                                    gümüş paraları bulunmaktadır.        H  699  tarihli  2,  2  gr  ve  22  mm  olan
                                                                         gümüş  paranın  yüzünde  ise  ortada,
                                                                         “Kelime-i tevhid”; arada, “Duribe  Kay-
                                                                         seriyye”;  yanlarda,  “Salla’llâhu  aleyh”;
                                                                         arkada  ortada  Moğol-Tibet  yazısı  ara-
                                                                         sında  “Gazan  Mahmud”;  etrafında,
                                                                         “Sene  tis‘a  [ve]  tis‘în  ve  sitte-mie”  (H
                                                                         699) yazılıdır.

                                                                         Olcaytu  Hüdabende  Muhammed
                                   III. Gıyaseddin Keyhüsrev’in bastırdığı yakla-  Dönemi  (H  703–716/  M  1304–1316):
                                   şık 3 gr ve 23 mm olan H 666/2 tarihli gümüş   Gazan Han’ın kardeşi olan Olcaytu çok
                                   paranın  yüzünde  ortada,  “el-Mülkü  li’llâh”
                                   (mülk  Allah’ındır);  etrafında,  “Duribe  bi   fazla  din  değiştirmiş,  nihayet  İslamiyete
                                   medîne-i  Kayseriyye  fî  sene  sitte  [ve]  sittîn   girmişse de burada da önce Sünni iken
                                   (divani  olarak)  ve  sitte-mie”;  arkasında,   sonradan Şii olmuştur. Bu inanç değişik-
                                   “es-Sultânu’l-a‘zam  Gıyâsü’d-dünyâ  ve’d-dîn   liği paralarına da yansımıştır. H 703, 707,
                                   Ebü’l-feth Keyhüsrev b. Kılıç Arslan” yazılıdır.
                                                       (Y. İzmirlier Arşivi)  711, 712, 714 ve 716 yıllarında Kayseri’de
                                                                         gümüş paraları basılmıştır.
                                    II. Gıyaseddin Mesud Dönemi (H 680-  Bunlardan H 703 (M 1303/4) tarihli 2,1 gr
                                    697/  M  1281-1297):  Keyhüsrev  de  yine   ve 21 mm olan sikkesinin yüzünde orta-
                                    Moğollar (İlhanlılar*) tarafından öldürü-  da,  “Kelime-i  tevhid”;  arada,”  Duribe
                                    lünce yerine amcası II. Keykavus’un oğlu   Kayseriyye”;  yanlarda,  “Salla’llâhu
                                    II. Mesud* sultan olarak tayin edilmiştir.   aleyh”;  etrafında,  “ve  selem”  ve  dört
                                    Bu hükümdar zamanında Kayseri darp-  halifenin  isimleri;  arkasında  ortada,
                                    hanesinde  son  Selçuklu  sikkeleri  kesil-  “es-Sultânu’l-a‘zam  Gıyâsü’d-dünyâ
                                    miştir. 681, 688, 689, 690 ve 693 yılla-  ve’d-dîn  Hüdâbende  Muhammed
                                    rında  basılan  bu  gümüş  sikkelerden  H   halleda’llâhu  mülkehû”  (Büyük  Sultan
                                    681 M 1283/4) tarihli yaklaşık 3 gr ve 24   Gıyâseddin  Hüdâbende  Muhammed
                                    mm  olan  paranın  yüzünde  ortada,  “Lâ   Allah mülkünü devamlı eylesin); etrafın-
                                    ilâhe    illa’lâh   Muhammedün       da,  “el-Hamdü  li’llâhi  Rabbi’l-âlemîn
                                    resûlu’llâh” (kavisli altıgen içinde); etra-  fî sene selâse ve seb‘a-mie” yazılıdır.
                                    fında,  “Duribe  medîne-i  Kayseriyye  fi   Hüdabende’nin H 712 (1 M 1312/3) tarihli
                                    sene ahad semân (divani) [ve] sitte-mie”   2, 2 gr ve 21 mm olan gümüş sikkesinin
                                    yazılıdır.                           yüzünde  ortada,  “Kelime-i  tevhid”  ve
                                                                         “Aliyyün   veliyyu’llâh”;  yanlarda,
                                    İlhanlılar (Moğollar)                “Bismi’llâhi’l-kerîm”;   etrafında,
                                    Gazan Mahmud Han Dönemi (H 694–      “Allâhümme  salli  alâ  Muhammed  ve
                                    703/ M 1295–1304): Büyük Cengiz İmpa-  Ali  ve’l-Hasan  ve’l-Hüseyn  ve  Ali  ve
                                    ratorluğu’nun  İran  ve  Orta  Doğu’daki   Muhammed ve Ca‘fer ve Musa ve Ali
   140   141   142   143   144   145   146   147   148   149   150