Page 147 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 147

[1580] 138 / KAY                   KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                    Gıyaseddin  Mehmet  Eretna  Dönemi   fında dört halifenin ismi; arkasında, “es-Semi’l-
                                    (H  753–767  /  1352–1365):  Alâeddin   âlemi el-âdili el-Burhân halleda’llâhu mülkehû
                                    Eretna’nın  oğlu  olup  genç  yaşta  tahta   sene…” yazılıdır.
                                    çıkmış, sık sık emirleri tarafından tahtan
                                    uzaklaştırılmış ve sonunda da onlar tara-  Karamanoğulları*
                                    fından  öldürülmüştür.  Kayseri’de  tarih-  II. Mehmed Bey: Karamanoğullarından
                                    siz gümüş sikkeler bastırmıştır.     sadece  II.  Mehmed  Bey  Kayseri’de
                                                                         gümüş  para  bastırmıştır.  1402  yılında
                                                                         Yıldırım  Bayezid’i  Ankara  Savaşı’nda
                                                                         yenen Timur, Bayezid’in ortadan kaldır-
                                                                         dığı  beylikleri  yeniden  ihya  ederken
                                                                         Karamanoğlu  Mehmed  Bey’i  de  Bur-
                                                                         sa’daki esaretinden kurtararak beyliğinin
                                                                         başına geçirdi ve Karaman Beyliği’ne ilk
                                                                         defa Kayseri’yi de ilave etti. Buna karşılık

                                   Gıyaseddin Mehmed Eretna’nın bastırdığı   bir  şükran  olarak  Mehmed  Bey,  Timur
                                   yaklaşık 2 gr ve 20 mm olan gümüş sikkenin   adının da yazılı olduğu sikkeler kestirdi.
                                   yüzünde üçgen şekil içinde üç halifenin, orta-
                                   da daire içinde Hz. Ali’nin isimleri, etrafında,   Bunlardan  Kayseri  Müzesi’nde  bulunan
                                   “Kelime-i Tevhid”; arkasında, “Mehmed Eret-  Kayseri’de basılmış tarihsiz gümüş sikke-
                                   na  es-Sultânu’l-a‘zam  Gıyâsü’d-dünyâ  ve’d-  nin yüzünde, “es-Sultânu’l-a‘zam Timur
                                   dîn Halleda’llâhu mülkehu duribe Kayseriyye”
                                   yazılıdır.                            Han yarlığından”; arkasında, “Mehmed
                                                                         b.  Aladdin  (böyle)  hullide  mülkühû
                                    Alâeddin Ali* Dönemi (H 767–782/ M   Duribe Kayseriyye” yazılıdır.
                                    1365–1380):  Gıyaseddin  Mehmed’in
                                    oğlu  olup  küçük  yaşta  tahta  çıkmıştır.   Osmanlılar
                                    Kayseri’de  gümüş  paralar  bastırmıştır.
                                    Tarihleri  silinmiş  olan  bu  paralarından   Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde:
                                    yaklaşık 1,5 gr ve 20 mm olanının yüzün-  Kayseri’de  son  gümüş  para  (akçe)
                                    de,  “Kelime-i  Tevhid”  ve  etrafında  dört   Osmanlılardan  I.  Süleyman  zamanında
                                    halifenin ismi; arkasında, “Ali b. Muham-  basılmıştır.
                                    med,  es-Sultânu’l-a‘zam  Gıyâsü’d-  Kaynakça: Ahmed Tevhid, Müze-yi Hümâyûn
                                    dünyâ ve’d-dîn halleda’llâhu mülkehû   Meskûkāt-ı İslâmiyye Katalogu, C. IV, İstanbul
                                    Duribe Kayseriyye” yazılıdır.        1321; İsmail Gālib, Takvîm-i Meskûkāt-ı Selçu-
                                                                         kiyye, İst. 1309; Mehmed Mübarek, Meskûkāt-ı
                                                                         Kadîme-i İslâmiyye Katalogu, C. III, İst. 1318;
                                    Kadı  Burhaneddin  Ahmed*  Dönemi
                                    (H  782–800/  M  1380–1398):  Küçük   Behzat Butak, Resimli Türk Paraları, İst.1947;
                                                                         İbrahim Artuk-Cevriye Artuk, İstanbul Arkeoloji
                                    yaşta tahta çıkan son Eretnalı Sultanı II.   Müzeleri  Teşhirdeki  İslami  Sikkeler  Katalogu,
                                    Mehmed’i bertaraf ederek kendisini sul-  İst. 1970, 2 cilt; Şevket Pamuk-Tuncay Aykut, Ak
                                    tan  ilan  eden  Vezir  Kadı  Burhaneddin   Akçe  Moğol  ve  İlhanlı  Sikkeleri,  İst.  1999;
                                    Ahmed de Kayseri’de gümüş paralar bas-  Ömer Diler, İlhanlılar İran Moğollarının Sikke-
                                    tırmıştır.                           leri,  İst.  2006;  Şevki  Nezihi  Aykut,  Türkiye
                                                                         Selçuklu Sikkeleri I, İst. 2000; Yılmaz İzmirli-
                                                                         er,  Anadolu  Selçuklu  Paraları,  İst.  2009;
                                                                         Haluk Perk-Hüsnü Öztürk, Eretna Kadı Burha-
                                                                         neddin  ve  Erzincan  Emirliği  Sikkeleri,  İst.
                                                                         2008;  Mehmet  Çayırdağ,  “Eretnalı  Beyliğinin
          Kanuni  Sultan  Süleyman’ın                                    Paraları”, Belleten, C. LXIV, S. 240, Ank. 2000;
          bastırdığı H 926 ( M 1519/20)                                  İbn  Bîbî,  el-Evamir;  H.  Edhem,  Kayseriyye;
          tarihli 0,65 gr, 11 mm olan bu                                 Turan, SZT; Kemal Göde, Eretnalılar, Ankara
          akçenin  yüzünde,  “Sultan                                     2001; Yaşar Yücel, Kadı Burhaneddin Ahmed
          Süleyman Şâh b. Selîm Şâh”;   Kadı  Burhaneddin’in  bastırdığı,  tarihleri   ve  Devleti,  Ankara  1970; Yasemin Demircan
          arkasında,  “Azze  nasruhû   tam  okunamayan  1,5  gr  ve  22  mm  olan  bu
          (Allah yardımcısı olsun) Duri-  gümüş  paraların  birinin  yüzünde  ortada,   Özırmak,  Tahrir  ve  Evkaf  Defterlerine  Göre
          be Kayseriyye sene 926” yazı-                                  Kayseri Vakıfları, Kayseri 1992.
                                   “Kelime-i  tevhid”,  “Duribe  Kayseriyye”;  etra-
          lıdır.                                                                           MEHMET ÇAYIRDAĞ
   142   143   144   145   146   147   148   149   150   151   152