Page 152 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 152
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ KAY / 143 [1585]
Ermeni krallarının topraklarını da işgal çekti. Kösedağ yenilgisi ile Anadolu Sel-
ettiler. Dolayısıyla bu tarihten itibaren çuklu Devleti yıkılışa doğru giderken
Kapadokya yöresinde İslam egemenliği Moğollar Muşkara ve yöresini ele geçire-
görülür. rek üs olarak kullandılar. Anadolu Sel-
XI. yüzyılın ortalarına doğru Anadolu’da çukluları taht kavgaları sonucu 1318 yılın-
ilerleyen Selçuklu Türkleri bölgede de da yıkılınca Anadolu Beylikler Dönemi
etkindir. 1071 yılında Romanos başladı. Bu dönemde Nevşehir ve yöresi-
Diogenes’in Selçuklu Hükümdarı ne Eretna Devleti ve Kadı Burhaneddin
Alparslan’a yenilmesiyle birlikte Anado- Hükûmeti, Karamanoğulları ve Dulkadi-
lu’da yeni bir dönem başlamıştır. 1067’de roğulları Beyliği hâkim oldu. Bölgede XII-
Afşin Bey tarafından Kayseri fethedildi. XIII. yüzyıllarda Türk ve Hristiyan toplu-
1075 yılında Süleyman Şah, İznik'i baş- lukları birlikte yaşamıştı ve dinsel etkin-
kent yaptı. Birçok şehirde imar faaliyetleri liklerini sürdürmüşlerdi. Türkler Anado-
başlayarak Anadolu’da Selçuklu şehirleri- lu’yu fethettiğinde Patriklik, otoritesini
nin temeli atıldı. Bu dönemde Bizans ve Kapadokya kiliselerinde devam ettirmiş,
Selçuklu Devleti arasında birçok muhare- metropolit ve piskoposlar görevlerine
be gerçekleşti. Bizanslıların Anadolu’nun devam etmişlerdi. Ancak XIV. yüzyıldan
iç bölgelerini elde etme çabaları, Selçuklu itibaren Kapadokya’da din adamlarının
Sultanı II. Kılıçarslan* tarafından 1176 azalmaya başladığı ve manastır bütünlü-
yılında İmparator I. Manuel’in Miryakefa- ğünün bozulduğu düşünülmektedir. Ana-
lon Savaşı’nda büyük bir yenilgiye uğra- dolu Selçuklu Devleti’nin ortadan kalk-
ması ile engellendi. Selçuklu Türklerinin masının ardından Kapadokya’ya hâkim
yönetim ve din politikalarındaki özgür- olan devlet ve beylikler sırasıyla; İlhanlı-
lükçü yaklaşımıyla Hristiyanlar ibadetle- lar*, Eratna Beyliği*, Karamanoğulları* ve
rine devam etmişlerdir. Kapadokya böl- Osmanlı Devleti*’dir.
gesi jeopolitik önemini korumuştur. Nev- Kaynakça: Anonim, Kayseri ve Surp Krikor
şehir ve yöresi, 1176 yılındaki zaferden Lusavoriç Kilisesi (Cesarea and The St.Gre-
itibaren Anadolu Selçuklularının elinde gory Illuminator Church), Publication of the
kalmıştır. Türkler, Nevşehir yöresine yer- Armenian Patriarchate, İstanbul 1986; A. W.
leştikten sonra Hristiyanlarla beraber Epstein, “The Problem of Pronvincialism:
Byzantine Monasteries in Cappadocia and in
yaşamaya başlamışlar ve bu bölge için South Italy”, Journal of the Warburg and the
“sağlam yapılı” anlamına gelen “Muşka- Courtauld Institutes 42 (1979), s. 28-44; N.
ra” ismini kullanmışlardır. XII. yüzyılda Çorağan Karakaya, “Kayseri’deki Roma ve
ise Kapadokya ve Anadolu’nun diğer Bizans Dönemi Eserleri”, Erciyes’in Rüyası
kısımlarında Haçlı ordularıyla Türkler Kayseri (hzl. F. Özdem), İstanbul 2013, s. 61-113;
arasında savaşlar gerçekleşmiştir. Baskın- J. W. Harmless, “Monasticism”, The Oxford
Handbook of Early Christian Studies (Ed.
lardan zayıflayan devlet, 1204 yılında tes- Susan Ashbrook Harvey, David G. Hunter), New
lim olmuş ve İstanbul Haçlıların eline York 2008, s. 493-517; F. Hild, M. Restle,
geçmiştir. 1210-1211 yıllarında Menderes “Tabula Imperii Byzantini”, Kapadokien, 2,
(Meander) Nehri’nin kenarındaki Wien 1981; E. Honigman, “Die Ostgrenze des
Antiokheia’da, Selçuklular ile savaşan byzantinischen reices von 363 vis 1071” Nach
İznik Devleti ordusunun zaferi sonucu I. Griechischen Quellen, Bruxelles 1935; D.
Gıyâseddin Keyhüsrev* şehit düştü. Yeri- Magie, Roman Rule in Asia Minor to The End
the Third Century After Christ, Nev Jersey
ne sırasıyla oğulları I. İzzeddin Keykavus Princeton University, Press 1950; C. Mango,
ve I. Aleâddin Keykubad sultan oldular ve Bizans Yeni Roma İmparatorluğu (çev. Gül
Türkiye Selçukluları en güçlü dönemleri- Çağalı Güven), İstanbul 2008; C. Mango,
ne kavuştular. 1237-1246 yılları arasında “Monasticisim”, The Oxford History of Byzan-
tahtta bulunan II. Gıyâseddin Keyhüsrev* tium (Ed. C. Mango), New York 2002, s. 209-
ülke yönetiminde başarılı olamadı. 213; J. Mcguckin, “Monasticism and Monasteri-
1243’teki Kösedağ Savaşı’ndan sonra es”, The Oxford Handbook of Byzantine Studi-
es (Ed. Elizabeth Jeffreys, John Haldon, Robin
Moğolların artan baskısı ve ağır vergileri Cormack) New York 2008, s. 615; G. Ostro-
yüzünden Anadolu halkı büyük zorluklar gorsky, Bizans Devleti Tarihi, (çev. F. Işıltan),