Page 152 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 152

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                          KAY / 143 [1585]


           Ermeni  krallarının  topraklarını  da  işgal   çekti. Kösedağ yenilgisi ile Anadolu Sel-
           ettiler.  Dolayısıyla  bu  tarihten  itibaren   çuklu  Devleti  yıkılışa  doğru  giderken
           Kapadokya  yöresinde  İslam  egemenliği   Moğollar Muşkara ve yöresini ele geçire-
           görülür.                            rek  üs  olarak  kullandılar.  Anadolu  Sel-
           XI. yüzyılın ortalarına doğru Anadolu’da   çukluları taht kavgaları sonucu 1318 yılın-
           ilerleyen  Selçuklu  Türkleri  bölgede  de   da  yıkılınca  Anadolu  Beylikler  Dönemi
           etkindir.   1071   yılında   Romanos   başladı. Bu dönemde Nevşehir ve yöresi-
           Diogenes’in   Selçuklu   Hükümdarı   ne  Eretna  Devleti  ve  Kadı  Burhaneddin
           Alparslan’a  yenilmesiyle  birlikte  Anado-  Hükûmeti, Karamanoğulları ve Dulkadi-
           lu’da yeni bir dönem başlamıştır. 1067’de   roğulları Beyliği hâkim oldu. Bölgede XII-
           Afşin  Bey  tarafından  Kayseri  fethedildi.   XIII. yüzyıllarda Türk ve Hristiyan toplu-
           1075  yılında  Süleyman  Şah,  İznik'i  baş-  lukları birlikte yaşamıştı ve dinsel etkin-
           kent yaptı. Birçok şehirde imar faaliyetleri   liklerini sürdürmüşlerdi. Türkler Anado-
           başlayarak Anadolu’da Selçuklu şehirleri-  lu’yu  fethettiğinde  Patriklik,  otoritesini
           nin temeli atıldı. Bu dönemde Bizans ve   Kapadokya kiliselerinde devam ettirmiş,
           Selçuklu Devleti arasında birçok muhare-  metropolit  ve  piskoposlar  görevlerine
           be gerçekleşti. Bizanslıların Anadolu’nun   devam etmişlerdi. Ancak XIV. yüzyıldan
           iç bölgelerini elde etme çabaları, Selçuklu   itibaren  Kapadokya’da  din  adamlarının
           Sultanı  II.  Kılıçarslan*  tarafından  1176   azalmaya başladığı ve manastır bütünlü-
           yılında İmparator I. Manuel’in Miryakefa-  ğünün bozulduğu düşünülmektedir. Ana-
           lon Savaşı’nda büyük bir yenilgiye uğra-  dolu  Selçuklu  Devleti’nin  ortadan  kalk-
           ması ile engellendi. Selçuklu Türklerinin   masının  ardından  Kapadokya’ya  hâkim
           yönetim  ve  din  politikalarındaki  özgür-  olan devlet ve beylikler sırasıyla; İlhanlı-
           lükçü  yaklaşımıyla  Hristiyanlar  ibadetle-  lar*, Eratna Beyliği*, Karamanoğulları* ve
           rine devam etmişlerdir. Kapadokya böl-  Osmanlı Devleti*’dir.
           gesi jeopolitik önemini korumuştur. Nev-  Kaynakça:  Anonim, Kayseri ve Surp Krikor
           şehir  ve  yöresi,  1176  yılındaki  zaferden   Lusavoriç Kilisesi (Cesarea and The St.Gre-
           itibaren  Anadolu  Selçuklularının  elinde   gory  Illuminator  Church),  Publication  of  the
           kalmıştır. Türkler, Nevşehir yöresine yer-  Armenian  Patriarchate,  İstanbul  1986;  A.  W.
           leştikten  sonra  Hristiyanlarla  beraber   Epstein,  “The  Problem  of  Pronvincialism:
                                               Byzantine  Monasteries  in  Cappadocia  and  in
           yaşamaya  başlamışlar  ve  bu  bölge  için   South  Italy”, Journal of the Warburg and the
           “sağlam yapılı” anlamına gelen “Muşka-  Courtauld  Institutes  42 (1979),  s.  28-44;  N.
           ra”  ismini  kullanmışlardır.  XII.  yüzyılda   Çorağan  Karakaya,  “Kayseri’deki  Roma  ve
           ise  Kapadokya  ve  Anadolu’nun  diğer   Bizans  Dönemi  Eserleri”,  Erciyes’in  Rüyası
           kısımlarında  Haçlı  ordularıyla  Türkler   Kayseri (hzl. F. Özdem), İstanbul 2013, s. 61-113;
           arasında savaşlar gerçekleşmiştir. Baskın-  J.  W.  Harmless,  “Monasticism”,  The  Oxford
                                               Handbook  of  Early  Christian  Studies  (Ed.
           lardan zayıflayan devlet, 1204 yılında tes-  Susan Ashbrook Harvey, David G. Hunter), New
           lim  olmuş  ve  İstanbul  Haçlıların  eline   York  2008,  s.  493-517;  F.  Hild,  M.  Restle,
           geçmiştir.  1210-1211  yıllarında  Menderes   “Tabula  Imperii  Byzantini”,  Kapadokien,  2,
           (Meander)   Nehri’nin   kenarındaki   Wien  1981;  E.  Honigman,  “Die  Ostgrenze  des
           Antiokheia’da,  Selçuklular  ile  savaşan   byzantinischen reices von  363 vis 1071” Nach
           İznik Devleti ordusunun zaferi sonucu I.   Griechischen  Quellen,  Bruxelles  1935;  D.
           Gıyâseddin Keyhüsrev* şehit düştü. Yeri-  Magie, Roman Rule in Asia Minor to The End
                                               the  Third  Century  After  Christ,  Nev  Jersey
           ne sırasıyla oğulları I. İzzeddin Keykavus   Princeton  University,  Press  1950;  C.  Mango,
           ve I. Aleâddin Keykubad sultan oldular ve   Bizans  Yeni  Roma  İmparatorluğu  (çev.  Gül
           Türkiye Selçukluları en güçlü dönemleri-  Çağalı  Güven),  İstanbul  2008;  C.  Mango,
           ne  kavuştular.  1237-1246  yılları  arasında   “Monasticisim”, The Oxford History of Byzan-
           tahtta bulunan II. Gıyâseddin Keyhüsrev*   tium (Ed. C. Mango), New York 2002, s. 209-
           ülke  yönetiminde  başarılı  olamadı.   213; J. Mcguckin, “Monasticism  and Monasteri-
           1243’teki  Kösedağ  Savaşı’ndan  sonra   es”, The Oxford Handbook of Byzantine Studi-
                                               es (Ed. Elizabeth Jeffreys, John Haldon, Robin
           Moğolların artan baskısı ve ağır vergileri   Cormack) New York  2008, s. 615; G. Ostro-
           yüzünden Anadolu halkı büyük zorluklar   gorsky, Bizans Devleti Tarihi, (çev. F. Işıltan),
   147   148   149   150   151   152   153   154   155   156   157