Page 70 - Kayseri İmari Ve Mekansal Gelişimi

70 Üçüncü Bölüm

doğurması açısından önemlidir. 2006 yılı içerisinde 1/25.000’lik ve 1/50.000’lik
imar planları bu bütünlük içerisinde hazırlanarak Çevre Bakanlığınca onaylandı.

Artık ilçeler ve beldeler kanalizasyonlarını dahi nereye vereceklerini düşün-
meden toplu konut bölgeleri oluşturamayacakları gibi, ilçe planlama sınırlarında
komşu ilçenin konut adasının ortasında sonlanan çıkmaz caddelerin planlanması
dönemi de sona ermiş oldu.
Şehir Mahalle, Mahalle Kendini İnşa Eder…

Mahalle dünden bugüne şehrin temel birimi olagelmiştir. Şehrin özü ve çe-
kirdeği olan mahalle, şehir tanımında ve yapılanmasında esaslı bir öğe olarak yer
almaktadır. Şehir mahalle ile hem haldir, şehir kurmak mahalle kurmaya işaret
eder. Bu bakımdan mahallenin şehrin çekirdeği ve tohumu olduğu söylenebilir.
Şehrin gerek mekânsal gerekse insani yapılanmasında mahalle vazgeçilmez
bir konuma oturmaktadır. Bu gerçek şehir tarihi ile mahalle tarihinin paralel olu-
şunda izlenebilir. Gene bu gerçek, mahallenin, tüm kentsel dönüşüm, başkalaşım
ve yönelimlere rağmen kent için vazgeçilmez oluşuyla ilgilidir. 30

Kentin özü ve çekirdeği olan mahalle kentin yalın bir gerçeğidir.
Mahallenin gelişkin örneğini şehir ortamında bulduğu söylenebilir. Kentsel
bir mekânı imgeleyen mahalle, köy ve kasaba gibi diğer yerleşim birimlerinde
de yapısal bir öğedir kuşkusuz. Ancak tüm yönleriyle olgun bir mahallenin kent
ortamında var olma imkânı daha fazladır. Gerek mekânsal açılımları, gerekse ha-
yata şekil verme yönleriyle mahalle, kendi yapısal hususiyetlerine kent ortamında
ulaşabilmektedir.

Mahallenin temeli, mekân ve insandır, mekân ve insanın bütünleşmesidir.
Ne sadece mekân, ne de insandır. İnsan ve mekânın el ele verip dokuduğu yeni
bir birlik, yeni bir hayat sahnesidir mahalle. Mahallenin inşaası doğrudan insanın
mekâna el vermesiyle mümkündür. Bu bakımdan insan mahallenin temel taşı-
dır. Mahalle hayatın, belli bir kültür, değer, inanç, ritüel ve gelenek çerçevesinde
örüldüğü, bu yönüyle kendine özgü yapısı, kimliği, hayat tarzı ile mücehhez bir
ortamdır. Asli bir yaşam alanıdır.

Mahalle kurmak, mekânın insan eliyle biçimlenmesine işaret eder. Belli bir
inanç, değer ve kültür varlığı olan insanın eli o yere değer ve o yer bir mekâna
dönüşür.
Mahalle kurmak insan ile mekânın ayrılmazlığına işarettir. Mahalle kuran
insan bir anlamda kendini kurmakta, kendini şehre raptetmektedir. Bir zemin ara-
yışının ve hatta zeminin gerekliliğinin bir sonucu olarak kurulur mahalle. Bir

30 Lewis Mumford, Tarih Boyunca Kent, İstanbul-2007.