Page 297 - kayseri_mihraplari

D E ĞERLENDIRMELER | M IHRAP E LEMANLARI

Hasinli Camii (Son Cemaat Yeri) mihrabında bordürler ince Dört Kartuştan Oluşan Alınlık
olarak düzenlenmiştir.
Dört kartuştan oluşan alınlık sadece üç mihrapta kullanılmış-
tır. Mütevelli Camii (Fotoğraf 60 - Fotoğraf 61) mihrabında
ALINLIK
dört kartuşta yazı görülürken, Hasinli Camii-Harim (Fotoğraf
Mihraplarda köşeliğin üst kenarı üzerine ilave edilen dikdörtgen 79) mihrabında sadece iki kartuşta yazı mevcuttur. Hasinli
pano veya panoların oluşturduğu alana alınlık denir. Ayrıca Camii’nin mihrabının üstteki iki kartuşunun yüzeyi balık sırtı
19
kemerle kavsara ağzı arasında kalan ve üstte kemerin şekli ve yivle, Molu Köyü Camii (Fotoğraf 74) mihrabındaki kartuşların
altta kavsara ağzının şekliyle etkilenen alınlık sadece kemerin yüzeyleri ise stilize çiçeklerle bezenmiştir.
bulunduğu mihraplarda yer alır. Hacı Kılıç (Fotoğraf 16),
20
Sivasi Hatun (Fotoğraf 24), Everek Camii Kebir (Fotoğraf KÖŞELİK
101), Şeyh Tennûrî (Fotoğraf 55), Kölük (Fotoğraf 26), Hunat
(Fotoğraf 10), Gubaroğlu (Fotoğraf 42), Yazır (Fotoğraf 19) ve Mihraplarda en içteki kenar bordürü ile kavsara ağzı arasında
21
Salihbahçe (Fotoğraf 40) camileri mihraplarında bu şekilde kalan kısım köşelik olarak adlandırılır. Alınlığa sahip olan
alınlık mevcuttur. Kemeri olmayan köşelik doğrudan doğruya mihraplarda, köşelik yanlarda iki kenar bordürü, üstte ise
kavsara ağzı ile birleştiği için böyle bir eleman yoktur. alınlık ile sınırlanır. 22

Kayseri mihraplarında alınlık genelde yatay olarak yerleştiril- Kayseri mihraplarında, köşelik olarak adlandırılan bu eleman-
miş kartuşlardan oluşmaktadır. Bu alınlıklara sahip mihrapları ların diğer Anadolu mihraplarında olduğu gibi tek parça ve iki
kartuş sayılarına göre gruplandırabiliriz. parçalı köşelik olmak üzere iki gruba ayrıldığı görülmektedir. 23
Köşelik bazı örneklerde sütunceler üzerine oturmakta, bazı-

Tek Kartuştan Oluşan Alınlık larında da zemine kadar inmektedir.
297
Bünyan Ulu (Fotoğraf 17), Kölük (Fotoğraf 26), Gürpınar
(Fotoğraf 104), Talas Kilisesi (Yeni Camii) (Fotoğraf 105), Tek Parça (Yekpare) Köşelik
Yanıkoğlu-Harim (Fotoğraf 62), Seyidgazi (Fotoğraf 143), Kur- Kavsara ağzının tepe noktasının, içteki bordürün üst kenarına
şunlu (Fotoğraf 45), Kalemkırdı (Fotoğraf 85), Fatih (Fotoğraf veya varsa alınlık seviyesine kadar yükselmediği mihraplarda,
35), Hatıroğlu (Fotoğraf 23), Danışali-Yazlık (Fotoğraf 43), köşelik ortadan bölünmeden tek parça olarak uzanır. 24
Tirem (Fotoğraf 121) ve Derviş Ağa (Fotoğraf 159) camilerinin Sultan Hanı Köşk Mescidi (Fotoğraf 2 - Fotoğraf 3), Kara-
mihraplarında alınlık tek kartuştan oluşmaktadır.
tay Hanı Mescidi (Fotoğraf 15), Bünyan Ulu (Fotoğraf 18),
Hatıroğlu (Fotoğraf 23), Kopçullu (Fotoğraf 30), Melik Arslan
Iki Kartuştan Oluşan Alınlık (Fotoğraf 34), Fatih (Fotoğraf 36), Alaüddevle (Fotoğraf 39),
Salihbahçe (Fotoğraf 41), Kurşunlu (Fotoğraf 48), Gubaroğlu
Melik Arslan (Fotoğraf 33), Yeşilyurt Aşağı Mahalle (Fotoğraf (Fotoğraf 42), Danışali-Kışlık (Fotoğraf 54), Şeyh Tennûrî
157), Alaüddevle (Fotoğraf 39), Ali Hoca-Harim (Fotoğraf Son Cemaat Yeri (Fotoğraf 58), Mütevelli (Fotoğraf 61),
146), Yanıkoğlu Son Cemaat Yeri (Fotoğraf 62) camilerinin Yanıkoğlu Harim ve Son Cemaat Yeri (Fotoğraf 63 - Fotoğra
mihraplarında iki kartuş yer almaktadır.
65), Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Harim ve Son Cemaat Yeri
Melik Arslan ve Alaüddevle camilerinin mihraplarındaki (Fotoğraf 66 - Fotoğraf 68), Erkilet Sadrazam Mehmet Paşa
kartuşlarda yazı mevcutken; diğer mihraplarda kartuşlar (Fotoğraf 77), Hasinli Harim ve Son Cemaat Yeri (Fotoğraf
boş bırakılmıştır. 79 - Fotoğraf 83), Kalemkırdı (Fotoğraf 85), Kalaycıoğlu

21 Ö. Bakırer, a.g.e., s. 55.
22 B. Eskici, a.g.e., s. 242.
19 B. Eskici, a.g.e., s. 236. 23 Ö. Bakırer, a.g.e., s. 55.
20 Ö. Bakırer, a.g.e., s. 63. 24 B. Eskici, a.g.e., s. 243.