Page 42 - Kültepe Kaniş

Prof. Dr. Cahit Günbattı | Kültepe - Kaniş
Anadolu’da Asur ticaret kolonisi (kārum veya wabartum) bulunan şehirler kabaca
Elazığ ile Tuz Gölü'nün hemen batısı arasında dağılmışlardır (Harita 1).
Kaniş (Kültepe) ve Hattuş (Boğazköy) dışında Asurlular’ın Anadolu’da kārum veya
3
wabartum olarak ticaret kolonileri kurdukları diğer şehirlerin yerleri kesin olarak tespit
edilememiştir. Bunlar arasında, Eski Asurca tabletler bulunmuş olan Yozgat-Alişar’ın ,
4
bir wabartum’u bulunan Amkuwa olduğu konusunda birçok bilim adamı hemfikirdir.
Aksaray-Acemhöyük’te Prof. Nimet Özgüç’ün başkanlığında yapılan kazılarda ortaya
5
çıkarılan büyük resmî yapılara ait kalıntılar, sanat değeri çok yüksek küçük buluntular
ve Kaniş kārum’unun II ve Ib yapı katlarıyla çağdaş, bazıları çivi yazılı çok sayıda bulla ,
6
Acemhöyük’ün Puruşhattum olma ihtimalini güçlendiren unsurlardır.
Sayıları kırkı bulduğunu söylediğimiz Asur kolonisi bulunan şehirler aynı zamanda
bir krallığın merkeziydi. Bunların dışında, koloni bulunup bulunmadığını bilmediği-
miz, fakat kral (rubā’um) veya kraliçesinden (rubātum) bahsedilen on beş kadar yer daha
tanıyoruz. Metinlerde yer adlarından bazıları “ülke” (mātum) olarak tanımlanmaktadır.
Asur kolonisi bulunan şehirler (k.= kārum, w.= wabartum)

1. Amkuwa (w.) 11. Kaniş (k.)

2. Apum (k.) 12. Kuburnat (w.)
3. Badna (w.) 13. Kuşşara (w.)
4. Buruddum (k.) 14. Mama (w.)

5. Eluhut (k.) 15. Nihriya (k.)
6. Hahhum (k.) 16. Puruşhattum (k.)
7. Hanaknak (w.) 17. Şalahşuwa (k.)

8. Harzimna (w.) 18. Şamuha (w.)
9. Hattuş (k.) 19. Şalatuwar (w.)
10. Hurama (k.) 20. Şimala (w.)

3 Bir kārum merkezi olan Hattuş’ta Koloni devrinin geç safhasına (Ib) ait 74 tablet ele geçmiştir.
4 Alişar’da da Koloni devrinin geç dönemine tarihlenen 63 tablet bulunmuştur. Bu tabletler I.J. Gelb
tarafından, Inscriptions from Alişar and Vicinity (OIP 27), Chicago, 1935’te yayınlanmıştır.
5 Acemhöyük kazıları halen Prof. Aliye Öztan tarafından yürütülmektedir.
6 Bullalar paket, çuval, kutu veya kap gibi bir nesnenin izinsiz açılmasına karşı mühürlenmiş kil topaklardır.
Söz konusu nesne iple bağlanır ve ipin ucuna geçirilen yaş kil topak mühürlenirdi. Bullalar işlevleri
bakımından günümüzde mühürlenmiş kurşunun veya kırmızı mumun yerini tutmaktadır.

42