Page 96 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ HAM / 87 [1047]

namaz örtüsü ve yazma bulunur. Bu he-
diyeler kız evinin maddi durumuna göre
değişir
Loğusa Hamamı: Yeni doğum yapan bir
kadının kırk gün sonra vücudunda do-
ğumdan dolayı oluşan sıkıntılardan arın-
ması ve sağlığına kavuşmasını kutlamak
amacıyla yapılmaktadır. Ayrıca yakın ta-
rihe kadar, yeni doğan bebek kırkı çıkana
kadar yıkanmamaktaydı. Bunun nedeni
de bebeğin hastalanmasından korkulma-
sıydı.
Loğusa hamamı hem anne, hem de dün-
yaya gelen bebek için düzenlenen bir tö-
rendir. Bu töreni, kız evinin yaptığı beşiğe
karşılık olarak erkek evi, yani babaanne
düzenler. Doğumdan sonraki 40. günde
hamam tutulur. Ailelerin ekonomik du-
rumlarına göre hamamın bir bölümü ya
da tamamı bu özel günü kutlamak için
kiralanır. Bu törene genellikle erkek ve
gelin tarafının birinci derece akrabaları
davet edilir. Bebek evden çıkarılırken ü- Hamam bohçaları (İki adet olur küçük olana havlular konup kirlenmemesi için
tekrar büyük bohçaya sarılır.) - Esma Ertapan Koleksiyonu - (Z. Şahin Arşivi)
zerine Kur’an-ı Kerim konur ve babaan-
ne tarafından hamama götürülür. Bebek Damat Hamamı: Düğünün başladığı
hamamda soyunmalık kısmında bekleti- hafta pazartesi kalın olur daha sonraki
lirken anne sıcaklık kısmına geçer ve ya- çarşamba günü sabah ilk önce damat
kınları tarafından yıkanır. Daha sonra ise berbere götürülüp tıraş ettirilirdi. Damat
evde akşamdan hazırlanan bir karışım, daha sonra da sağdıç ve çok samimi ol-
annenin diş etlerinden saçlarına kadar duğu üç beş delikanlı arkadaşını toplaya-
her yerine sürülür ve sıcaklıkta bir süre rak hamama giderdi.
öyle bekletilerek terlemesi sağlanır. Bu Hamamdaki tellaklar damadı özel olarak
karışımın içinde, dövülmüş çörek otu ve yıkarlar ve bahşiş alırlardı. Erkekler ha-
bal bulunmaktadır. Bu karışımın, anne- mama giderken havlu, tas vb. şeyler gö-
nin hamileliği sırasında ve doğum sonra- türmezlerdi. Özellikle damada hamamda
sında vücudunda oluşan hasarları iyileş- kullanılmamış havlu verilirdi. Hamamda
tireceğine inanılır. Anne yıkandıktan yaklaşık olarak bir buçuk saat kadar kalı-
sonra çocuk sıcaklığa alınarak bir tasın nırdı. Yıkanıldıktan sonra soyunmalıkta
içine yumurta kırılır ve bebeğin her yeri- dinlenilir ve orada çay, kahve ya da so-
ne sürülür. Eğer bebek erkekse bıyık ve ğukluk içilerek sohbet edilirdi. Hamam-
sakal kısmına sürülmez; çünkü bu yu- da yemek yenmez; ancak damat, arka-
murtanın tüy çıkmasını engellediği düşü- daşlarını hamamdan sonra lokantaya
nülür. Bebeğin kafasına direk olarak sa- götürürdü.
bun sürülmez, bebek ele sürülen sabunla Erkeklerin damat hamamında, kadınla-
yıkanarak son aşamada da kırklanır. rın gelin hamamı kadar saz, söz, gösteriş
Kırklanma işleminde bir tasın içine su ve eğlence olmazdı.
konulur ve bu suyun içine bebeğin ayak- Asker Hamamı: Bu gelenek çok yaygın
ları sokulur; daha sonra da o su çocuğun olmamakla birlikte bazı aileler tarafından
başından aşağı dökülür. Bu işlem üç kere düzenlenirdi. Askere gidecek delikanlı
tekrarlanır. çok yakın arkadaşları ile hamama gider-