Page 18 - Kayseri İmari Ve Mekansal Gelişimi

18 Birinci Bölüm

ile Anadolu’ya ilk yazıyı M.Ö. (3200’lerde yazı başladığı halde) 2. binyıl başla-
rında getirmişler ve ilk yazılı tarihi böylece başlatmışlardır. Daha sonra bu şehir
devletlerini birleştiren Anadolu’nun ilk siyasi birliği olan Hitit İmparatorluğu ku-
rulmuş ve bu devlet M.Ö. 1200 yıllarına kadar devam etmiştir.
Kaniş veya Kaneş Kayseri’nin kuzeydoğu istikametinde şehir merkezine 20
km. uzaklıkta bulunan Kültepe mevkiinde kurulmuştur. Kaniş şehri Kültepe’nin
üzerine kurulan ve krallığın merkezi olan esas şehir ile tepenin eteklerindeki düz-
lükte bulunan ve tüccarların oturduğu Karum olmak üzere iki bölümden oluş-
maktadır. Kaniş Karum’unun Anadolu’da bulunan tüm ticaret kolonilerinin mer-
8
kezi olduğu bilinmektedir.
Kültepe Kaniş Karum’unda Yapısal Durum
Kralın ve yerlilerin oturduğu esas şehirde evler taştan yapılmış, temelde ve
alt sıralarda büyük taşlar kullanılmıştır. Karum’daki Asurlu tüccarların evlerinin
temelleri taştan, yukarısı kerpiçten yapılmıştır. Evlerin çatı örtülerinde ağaç kul-
lanılmış, damlar düz ve toprak örtülüdür. Konutlar bir ana mekâna açılan küçük
odalardan oluşmaktadır. Kayseri’nin iklim koşullarına uygun olarak evler sırt sır-
ta verilmiş, pencereler avluya bakmaktadır. Karum’da oturan yerliler ile Asurlu
tüccarların evlerinin planları, yapım teknikleri, kullanılan inşaat malzemeleri ve
konutlarda bulunan eşya tam bir benzerlik göstermektedir.

Konutlar sokağa göre yönlendirilmiştir. Her konutun girişi doğrudan sokağa
veya sokağın genişlemesiyle oluşan küçük meydanlara açılmaktadır. Yolların yü-
zeyleri taş veya kumlu toprak kaplıdır. Sokaklarda konutların dibinden tek sıra taş
döşenerek oluşturulan bir tür yaya kaldırımına rastlanmıştır. Kaniş Karum’unda
yerli ustalarca yapıldığı sanılan tipik konutlar, aradan geçen dört bin yıla karşın,
bugün de çevredeki küçük yerleşimlerdeki evlerden plan, malzeme, yapım tek-
nikleri açısından farklı değildir. Farklılık boyutta ve detaylardadır.

Karum evleri - temsili resim

8 Şükrü Karatepe- Kendini Kuran Şehir- Kayseri 1998