Page 18 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 18
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ DİN / 9 [489]
ri muhafaza etme ve sonraki nesillere ak-
tarma konusunda oldukça önemli işlev-
leri yerine getirmiştir. Tarihsel veriler
Kayseri’de Müslüman Türk ailesinin Os-
manlı aile yapısının genel özelliklerini
paylaştığını göstermektedir. XVII. yüzyıla
ait Kayseri Şer’iyye Sicillerinde gündelik
hayatta kadınların faal oluşunu gösteren
durumların tespiti bu noktada oldukça il-
gi çekicidir. Kadınlar gayrimenkul alım
satımı, miras talebi, boşanma ve nafaka
talebi gibi konularda kısmen kendileri-
nin, kısmen de vekillerinin bulunduğu
davalar açmışlardır. Sicillerdeki kayıtlar
Kayserili kadınların hemen her konuda
mahkemeye başvurduklarını, ailelerinin
ısrarıyla yapılan evliliklere karşı çıktıkla-
rını, kocalarını mahkemeye verebildikle- Taşçıoğlu Kur'an Kursu binası
rini ve haksızlıkların hesabını sorabildik-
lerini göstermektedir. Aynı şekilde Kay-
seri’de azımsanmayacak oranda cami, lik yeni dernek ve organizasyonlar da söz
konusudur. Bu çerçevede Kayseri il ge-
türbe, medrese ve külliyenin hanım sul-
tanlar adına inşa edilmesi ya da onlar ta- nelinde 2009 verilerine göre dinî amaç-
larla kurulmuş 306 derneğin bulunması
rafından tamir ettirilmesi bu sosyal dün- kayda değer bir durumdur. Öte yandan
yada kadının özel konumunu göstermek- dinî bilgilerin öğretilmesi amacıyla bü-
tedir. Tereke kayıtlarıyla ilgili inceleme- yük çoğunluğu Diyanet İşleri Başkanlığı
lerde çokeşli evliliğin izlerine nadir rast- bünyesinde faaliyet gösteren Kur’an
lanması, Kayseri’nin dinî sosyal hayatın- kurslarının yaygınlığı Kayseri’de dinî ha-
da ailenin yapısal özelliği ve kadının ko- yatın eğitim boyutuna ilişkin önemli bir
numu hakkında bilgi vermektedir. göstergedir. Kayseri Müftülüğünün veri-
Yapı ve Kurumlar lerine göre (2009) tüm Kayseri’de 222
Kayseri’nin sosyokültürel hayatında dinî Kur’an Kursu ve 1197 cami mevcuttur.
nitelikli eser ve yapıların önemli bir etki- Buralarda 882 imam hatip, 187 müezzin
si olduğu muhakkaktır. Nitekim genel ve 20 vaiz görev yapmaktadır. Hac orga-
anlamda Türk toplum hayatında önemli nizasyonunun da yapıldığı Müftülük
sosyal görevler ve fonksiyonlar yerine ge- bünyesinde, halkın dinle ilgili ihtiyaçları-
tirmiş olan vakıf kurumu, Kayseri tari- na dönük hizmet ve faaliyetler, özellikle
hinde de sosyal yardımlaşma ve dayanış- dinî tören ve etkinlikler daha da yoğunla-
manın organize edildiği dinî mahiyetli şarak sürdürülmektedir.
kurumlar olarak yer almıştır. 1738–1749 Halk Dindarlığı
tarihli Şer’iyye Sicilleri’ne göre Kayseri- Dinî hayatın farklı toplum kesimlerinde
’de 31 adet vakfın tespiti, söz konusu hu- farklı anlayış, uygulama ve tezahür bi-
susu destekleyen önemli bir tarihî belge çimlerine sahip olduğu gerçeği, toplum-
görünümündedir. Hâlen 5’i hayır, 3’ü ca- sal tabakalaşmanın arttığı yerlerde daha
mi yaptırma, 5’i sağlık, 22’si eğitim- açık bir şekilde görülür. Anadolu’da kök-
öğretim, 3’ü çevre üzerine ve 1’i azınlık, leri İslam öncesi Türk inanç sistemlerine
12’si diğer isimlerle anılan 51 adet vakfın kadar uzanan halk dindarlığının çok de-
bulunması, vakıfların tarihsel fonksiyon- ğişik görüntüler altında yaygın bir form
larını sürdürmeye çalıştığını göstermek- oluşturmuştur. Özellikle türbe ve yatırla-
tedir. Elbette vakıfların dışında sosyal ha- rı ziyaret olgusu etrafında çeşitli âdet, uy-
yatı çeşitli yönleriyle ikame etmeye yöne- gulama ve ritüellerle bezeli bu dindarlık