Page 63 - kayseride_ticaret_ve_sanayi

Kayseri’de Ticaret ve Sanayi
şehrinde, 1900 yılı civarında, pamuk kumaş üzerine çalışan 15 boyahanenin her birinde
ortalama 20 işçi çalışıyormuş.”
Cömert, Başbakanlık Osmanlı Arşivleri içerisinde; “Bünyan’da, 1905’te Fatma ve
Fevziye hanımların, fabrikalarının yıkılmaması için Devlete başvurduklarına” dair bir
belge gördüğünü söyledi… Muhtemelen su gücü ile çalışan fabrikalardı.

Dokumacılık
“Anadolu dokumacılığının belkemiği olan Kayserili tüccarlar 1888 yılında Talas’ta
buhar gücü ile çalışan iplik eğirme fabrika ve boyahanesini açmışlar” (Ali Tuzcu); “19. yüz-
yılda Talas’ta dokumacılık gelişmiş ve makineleşmiştir. Talaslı tüccarlardan Simyonoğlu
Kosma, iplik ticareti, halı dokumacılığı, evlerde aile tipi işleme ve kumaş üretimi yaptıran
önemli tüccarlardan olup 1907 yılında Adana’da modern buhar gücüyle işleyen içinde
1.500 çalışan olan bir iplik fabrikasını da açmıştı. (...)Talas’ta Simyonoğlu’ndan başka
Gülbenkyan, Türabyan, Selliyan gibi büyük tüccarlar da bulunmaktadır.” (Tuzcu, Ali),
Bir de, Simyanoğlu’nun Adana’ya kurduğu fabrikanın, tehcir nedeniyle, İl Özel İda-
resi’ne oradan da Katipzade Nuh Naci başta olmak üzere Kayserili işadamlarının satın
aldığını ve isminin Milli Mensucat’a dönüştüğünü biliyoruz. Talaslı tüccarlar ithalat ve
ihracat da yaptıklarından, liman şehri olan İstanbul, İzmir, Mersin, Samsun gibi yerlere
yerleşmişler ve buralarda iş yerlerinin birer şubesini açmışlardır.

Dericilik
Yine Özünlü; “Dericilikle ilgili faaliyetler de bu dönemde dikkate değerdi. Deri
sanayisinin Selçuklular’dan beri gelişmiş olduğu ve İstanbul, Edirne, Kayseri, Ankara,
Bursa, Konya gibi şehirlerin de bu konuda önceliğe sahip oldukları bilinmektedir. Bu
meslek koluna mensup olan ham dericiler, kendilerine tahsis edilen derileri sahtiyan
ve köseleye çevirmekte ve bunları renklendirdikten sonra diğer derici esnafına satmak-
taydılar. Derici esnafı ise bu derilerden ayakkabı, giyim eşyası ve hayvan koşumları gibi
malzemeler imal etmekteydi.” diyor. Bugün ise, şehrimizde deri mamulleri satışı dışında,
ham deriden mamul deri işleyen tesislere pek rastlanmamaktadır. Devli’de ki “Asil
Deri” tesisleri bir istisnadır. Bu firma; Deri, kösele, karma deri ve diğer malzemelerden
bavul, el çantası, cüzdan, okul çantası, evrak çantası, deriden sigaralık, deri ayakkabı
bağı, kişisel bakım, dikiş, vb. amaçlı seyahat seti, vb. ürünlerin imalatını yapmaktadır.

63