Page 98 - Kültepe Kaniş

Prof. Dr. Cahit Günbattı | Kültepe - Kaniş
Birkaç metinde domuz (huzīrum) satışından ve domuz yağından (nāhum) söz
edilmektedir. Hitit Kanunlarında da domuz hırsızlarına verilecek cezalar içeren
126
kararlar yer almaktadır. Bu belgeler Eski Anadolu’da domuzun besi hayvanı olarak
127
yetiştirildiğini göstermektedir.
“Bal” (dišpum) kelimesinden Koloni devrinde Anadolu’da arıcılık yapıldığı anla-
şılmaktadır. Birkaç metinde bal, ekmek ve soğanla birlikte faiz olarak ödenmektedir.
Bir mektupta (Kt. 93/k 81) kendisinden bal istenen Şamaş-ennam adlı Asurlu, elinde
bal bulunmadığı için Kapitra’ya gideceğini bildirmektedir. Bir başka mektupta da
128
bir Asur kolonisinin bulunduğu Gaziantep civarındaki Urşu’dan bal ithal edildiğinden
bahsedilmektedir:
“Burada bal yoktur. Urşu’ya yazdık ve buraya bal gönderdiler.” 129
Çeşitli yiyecek, içecek ve eşya için yapılan harcamaların yer aldığı bir listede, miktarı
belirtilmeyen bal için 1 1/3 şeqel gümüş ödendiği yazılmıştır. 130
Mari kaynaklarından da bu bölgede kaliteli bal ve şarap üretildiğini biliyoruz. Karkamış
kralı Aplahanda Mari kralı Yasmah-Addu’ya gönderdiği mektuplardan birisinde (ARM
5, 13), Mari kralına kendisinin içtiği şaraptan 50 küp şarap ve 50 küp bal gönderdiğini
bildirmektedir.

Hitit Kanunlarında arı kovanı çalan hırsızlara verilecek cezalarla ilgili kararlar
bulunmaktadır. Hititçe metinlerde geçen ekmek çeşitleri arasında ballı ekmekten
131
de söz edilmesi, Eski Anadolu’da bal’ın bolca tüketildiğini göstermektedir.

126 L.G. Gökçek 2004, s. 75.
127 F. Imparati 1992, mad. 81, 86.
128 Boğazköy yakınlarında bir krallık (M.T. Larsen 1976, s. 253).
129 BIN 4, 219: ... a-na-kam dí-iš-pu-um lá-šu a-na Ur-šu-ù ni-ša-pá-ar-ma dí-iš-pá-am ù-šé-lu-nim…
5
6
4
3
130 Kt. 88/k 71:18 (İ.Albayrak 2002, s. 1-4).
131 F. Imparati 1992, mad. 91, 92.
98