Page 273 - kayseri-sehri

ݰ߶³±¼¶ Y±Ù¾
valsne durumu açıklayan br yazı yazıldı. Buna göre, Adana Gümrüğü’nde tüccardan
gümrük rüsumu alınmaması ve aynı zamanda daha önce alınan gümrük verglernn
nzama aykırı olması sebebyle esnafa ade edlmes stenmştr. Böylece, sadece Samsun
Gümrüğü tarafından tüccardan gümrük vergsnn tahsl karara bağlamıştır. 26

Tablo 5.1.Kayser Mahallelernn Ekonomk Durumu
Müslümanlar Rumlar Ermeniler
1834 1846 1835 1846 1834 1846
Toplam Hane Sayısı 4.749 3.997 376 388 – 1.223
Toplam Temettuatı 2.840.236 986.959 530.825 124.799 – 571.949
Toplam Senelik Vergi – 185.378 – 23.547 – 107.915
İncelenen dönemde Kayser mahallelernn gelr düzey 1834 tarhl 13.877 numaralı
Kayser Müslm Temettuat Defter, 1835 tarhl 13.875 numaralı Kayser Rum Mlletne at
temettuat defter le 1846 tarhl 13.874 numaralı Kayser Müslm Temettuat Defter’ne
dayandırılarak belrlenmeye çalışılmıştır.
1834 tarhl 13.877 numaralı Kayser Temettuat Defter mufassal defter olup, Kayse-
r’dek bütün mahalleler hane hane yazılmış ve gelr çeştler de belrtlmştr. Defter-
dek blglerden, mahalle gelrlernn çoğunun hane ve bağ gelrlernden elde edldğ
anlaşılmaktadır. Ayrıca defterde 1834 yılında Kayser’nn mahalleler, mahallelerdek
hane sayısı ve mahallelern toplam hane temettuatı da kayıtlıdır. Buna göre, Kayser
merkezde toplam 86 mahallenn olduğu ve mahallelerde yerleşk toplam 4.749 hane
le bu hanelern toplam temettuatının da 2.840.236 kuruş olduğu anlaşılmaktadır.
Toplam temettuat gelrlern toplam hane sayısına böldüğümüzde hane başı ortalama
temettuat gelr 595.07 kuruştur. Buna göre 34 mahalle ortalamanın üstünde, 56 mahalle
se ortalamanın altında br gelre sahptr. 3 hane ve 12.375 kuruş temettuata sahp olan
Gürcü Mahalles, 4.125 kuruşluk ortalama hane temettuatıyla en zengn mahalle ken;
15 hane ve 2.075 kuruş temettuata sahp olan Taşgıncık Mahalles Hall İbrahm Cemaat
se ortalama hane başı 138.3 kuruşluk temettuat le en fakr mahalle konumundadır. 27
1846 tarhl ve 13.874 numaralı Kayser Müslm Temettuat Defter, cmal br defter
olup, bu defterde Kayser merkezde Müslümanların yaşadığı mahallelern toplam hane
sayıları le toplam hane temettuatları ve mahallelern senelk vergler verlmştr. Yne
bu defterdek blglerden hareketle Kayser merkezde Müslümanların yaşadığı 83 mahalle
tespt edlmştr. Aradan geçen süre zarfında Kayser Mahalleler’nn senelk toplam

26 BOA. A. MKT. DV. 5/47. [13 Cemazeylahr 1263/29 Mayıs 1847].
27 BOA. ML. VRD. TMT. d. 13877. [27 Ramazan 1250/29 Kasım 1834].; İsmet Demr, Kayser Temettuât Defter,
Kayser Tcaret Odası Yayınları, Kayser 1998.

273