Page 274 - kayseri-sehri

Dµ. MǺ±ÈÈ´¼ Kɳ´ | K±²³´µ¶ Ş´ºµ¶ (1830–1860)
gelrnn yaklaşık üç kat azaldığı anlaşılmaktadır. 1846 yılında 83 mahallede toplam
3.997 hanenn meskûn olduğu, mahallelern toplam temettuatının 986.909 kuruş ve
toplam senelk verglernn de 185.378 kuruş olduğu defterdek blglerden anlaşılmak-
tadır. Toplam temettuat toplam hane sayısına bölündüğünde ortalama hane temettuatı
246.9 kuruş olarak ortaya çıkmaktadır. Buna göre 43 mahalle ortalamanın üstünde ken
40 mahalle de ortalamanın altında kalmıştır. Aradan geçen 12 yılın sonunda Gürcü
Mahalles, gelr yaklaşık 7 kat azalmasına rağmen, zengnlk konumunu korumuştur.
6 haneye yükselen Gürcü Mahalles’nn toplam senelk temettuatı 3.659 ken hane başı
ortalama senelk temettuatı se 609,8 kuruş olmuştur. Buna karşın 1846 yılında Kayse-
r’nn en fakr mahalles se Hacı Arab Mahalles Eskc Yahya Bölges olmuştur. Bu tarhte
36 hanenn meskûn olduğu mahallenn senelk toplam temettuatı 2.788 kuruş olarak
kayda geçlmştr. 1834 yılında mahallenn ortalama hane gelr 305.1 kuruş ken 1846
yılında hane başı ortalama gelr 77,4 kuruşa kadar gerlemştr. 1846 yılında temettuat
28
gelrlernn bu denl azalmasının başlıca sebeplernn arasında 1845 yılında Kayser ve
çevresnde ortaya çıkan kuraklık ve kıtlığın olduğu söyleneblr. Ayrıca Tanzmat le
beraber verg alanında yapılan düzenlemeler le verglern memurlar tarafından toplan-
ması da göz ardı edlmemeldr. Ntekm gerek verg toplamakla mükellef memurların
ntelksz olmaları gerek halkın verg ödememek çn başvurdukları hleler de temettuat
gelrlernn düşük olmasına başka br etken olduğu söyleneblr.
1846 yılında Kayser mahallelernn ödemş oldukları toplam senelk verg se 185.378
kuruş olarak tespt edlmştr. Senelk verg toplam mahalle sayısına bölündüğünde se
mahalle başına ortalama 2.233,4 kuruş düşmektedr. Yne senelk verg toplam hane
sayısına oranlandığında da hane başına senede ortalama 46.3 kuruş verg ödendğ
anlaşılmaktadır. Bu orana göre 29 mahalle senelk ödedkler vergnn üzernde br
oran ödemş ken 59 mahalle de ödenen senelk vergnn altında br mktar verg öde-
mşlerdr. Bu tarhte en fazla verg veren mahalle hane başına ortalama 103 kuruş le
Gürcü Mahalles ken en az verg ödeyen mahalle se hane başına ortalama 26.7 kuruş
le Hacı Arap Mahalles Madenoğlu Bölges olmuştur. 29
1835 tarhl 13.875 numaralı Kayser merkez Rum mahallelerne at temettuat defter
de Kayser’dek Rum’ların zengnlğ hakkında blg vermektedr. Deftere göre 1835 yılında
Kayser merkezde 12 mahallede Rumlar yaşamını sürdürmektedr. 12 mahallede toplam
376 Rum hanes yerleşmş olup bu hanelern 1835 yılındak toplam hane temettuatları
530.825 kuruştur. 1835 yılındak Rum ahâlnn toplam temettuatını toplam mahalle
sayısına oranlandığında mahalle başına ortalama 44.235,4 kuruş temettuatın düştüğü
anlaşılmaktadır. Bu orana göre 2 mahalle ortalamanın üzernde ken 10 mahalle de orta-

28 BOA. ML. VRD. TMT. d. 13874. [1 Cemazeylahr 1262/27 Mayıs 1846].
29 BOA. ML. VRD. TMT. d. 13874. [1 Cemazeylahr 1262/27 Mayıs 1846].

274