Page 43 - kayseride_ticaret_ve_sanayi
P. 43
Kayseri’de Ticaret ve Sanayi
herler bulunmaktadır. Çeşitli kap kacak eşyaları pek çoktur. Büyük bedestende zengin
tüccarlar alış-veriş edüb, çeşitli kumaşlar satın alırlar. Büyük çarşılardan Uzun çarşı
gayet süslüdür.” diye bahsetmektedir.
Kayseri’yi gezen seyyah Polonyalı Simon ise Kayseri’de “Hanlar, bedestenler, dük-
kânlar, çarşı-pazarlar ve kuyumcu dükkânları vardır. Böyle olduğu halde az insana
rastlanır.” demektedir. Osmanlı şehrindeki çarşı-pazarlar esnaf teşkilatı yapısına uygun
teşkilatlanmakta ve idare edilmektedir. Muhtesibin kontrolündeki çarşı-pazar “Pazar-
başı” tarafından her mesleğin işkolu temsilcileriyle birlikte yürütülür. Çarşı-pazarların
mekânları olarak bedestenler, hanlar ve pazaryerleri bulunmaktadır. XVII ve XVIII. asır-
larda Kayseri’nin çarşı-pazar gelirlerinin tamamını hesaplamak mümkün olmamakla
beraber bir belgeden Kayseri’nin 17. asırda “bac-ı bazâr” gelirlerinin senelik 63 bin akçe
olduğu tespit edilebilmiştir.
Bedesten:
Kayseri’de çarşı-pazarın en önemli ticarî mekânlarından iki tane bedesten bulun-
maktadır. Birisi Selçuklu yapımı olan bedestenin yapılış tarihi bilinmemekte ve kitabe-
sizdir. İkinci bedesten 1467 senesinde Kayseri Sancakbeyi Mustafa Bey tarafından inşa
edilmiştir. Güneyinde Vezir Hanı, doğu ve kuzeyinde Kapalı Çarşı, Batıda Pamuk Hanı
ile çevrilidir. XVII. asırdaki durumu hakkında Evliya Çelebi’den bilgi sahibi olduğumuz
bedestenler XVIII. asırda da faaldir. (…)
Hanlar:
Kayseri’nin merkezinde; Gön Hanı, Abdi Bey veya Kığlamazoğlu Hanı, Vezir Han,
Pamuk Han bulunmakta, Karatay Kervansarayı ve Sultan Han Sivas yolu üzerindedir.
Bu hanların XVII ve XVIII. asırlardaki durumu hakkında faaliyette olmalarına rağmen
yeteri kadar bilgi sahibi değiliz (…)
Kapan Hanı:
Evliya Çelebi’nin, “çok kalabalık ve sağlam bir han” diye tanımladığı Kayseri Kapan
Hanı At Pazarı’ndadır. Dört tarafı tarık-ı ‘amm ile mahdut fevkanî ve tahtanî kapısı
bulunmaktadır ve XVII. asırda geliri 38 bin akçedir. XVIII. asırda Kapan Hanı’ n gelirinin
yaklaşık bu rakamda olabileceği tahmin edilebilir.
Ticaret Alanları
Ticaret alanlarına gelince; Kayseri’de önemli bir ticari merkez olan Gön Hanı, Osman-
lılar Dönemi’nde Ordu Defterdarı ve sonra sadrazam olan Piri Mehmet Paşa tarafından
43