Page 138 - Kültepe Kaniş

Prof. Dr. Cahit Günbattı | Kültepe - Kaniş
Metinlerde kaçakçılıkla ilgili aynı kimselerin adlarının geçmesi, Asurlular ara-
sında profesyonel kaçakçılar bulunduğunu göstermektedir. Bunlar çoğunlukla malları
taşımakla görevli kimselerdi. Bir mektupta, “Bur-Su’en tarafından taşınmış onun kaçak
kumaşları için 2/3 mina gümüş ödedim.” denilmektedir. Bir diğerinde, “Kaçakçılık için
84
Ulama’dan Puruşhattum’a kadar 30 mina (15 kg.) bakır harcadım.” denilerek, iki şehir
85
arasında kaçakçılık için yapılan harcama dile getirilmektedir. Anlaşılan kaçak mallar
bazen görevlilere rüşvet verilerek şehirlere sokuluyordu.
Asurlular’ın kaçakçılık için zaman zaman yerli halkı da kullandıkları belgelenmiştir.
Bunlar para karşılığında kaçakçılara rehberlik ediyorlardı veya kaçak malı şehre soku-
yorlardı. Asurlu kimseler arasındaki bir yazışmada, mal sahibi, “Eğer harran suqinnim
(sapa yol) uygun değilse kalayı Hurama’ya taşısınlar ve ister Huramalı yerliler kalayın
hepsini birer talent’e ayırarak (şehre) soksunlar veya onar veya onbeşer minalık parça-
lara ayırarak, insanlar elbiselerinin altına (saklayarak şehre) soksunlar.” diye talimat
86
vermektedir.
Bazı mektuplarda kaçakçılık yapan Asurlular’ın hapse atıldıklarını okuyoruz. Bir
Asurlunun üç vatandaşına hitaben yazdığı mektupta tanınmış tüccar Pũşu-kēn’in
hapsedildiğini öğreniyoruz. Metnin ilgili kısmında şöyle denilmektedir:
“İrra’nın oğlu onun kaçak malını Pũşu-kēn’e gönderdi. Fakat onun kaçak malı yaka-
landı. Bunun üzerine saray Pũşu-kēn’i yakaladı ve hapse attı. Nöbetçiler dikkatlidirler.
Kaçak mal sebebiyle kraliçe Luhuzattiya, Hurama ve şalahşuwa’ya ve kendi ülkesindeki
(bütün şehirlere) mektup gönderdi. Şimdi çok dikkatliler. Lütfen hiçbir şeyin kaçakçı-
lığını yapmayın!” 87
Bir mektupta, “Lütfen mektubumdaki talimatıma tam uyun ve hiçbir şekilde kaçakçılık
yapmayın! Nöbetçiler çok dikkatli. Eğer (hissenizi) kervandan ayırmak isterseniz, onu Timel-
kiya’da tutun.” denilerek, yolda kontrolün sıkı olduğu bildirilmektedir.
88

84 CCT 5, 38a: 2/3 ma-na KÚ.BABBAR pá-zu-ur-tí TÚG-ba-tí-šu ša šé-ep Bur-Sù-en6-ma áš-qùl
14
12
13
85 TC 3/2, 165: 30 ma-na URUDU a-na pá-zu-ur-tim iš-tù Ú-lá-ma a-dí Pu-ru-uš-ha-tim ag-mur
29
30
28
86 BIN 4, 48: šu-ma ha-ra-an sù-qá-nim lá na-ṭù AN.NA a-na Hu-ra-ma lu-ub-lu-ni-šu-ma lu nu-a-ù
17
18
16
22
19 Hu-ra-ma-i-ù-um AN.NA 1 GÚ.TA lu-šé-ri-bu-nim ù-lá ri-ik-sí 10 ma-na. TA ù 15 ma-na. TA
20
21
li-pu-uš-ma
87 ATHE 62: pá-zu-ur-tù-šu DUMU Ìr-ra-a a-ṣé-er Pu-šu-ke-en6 ù-šé-ri-am-ma pá-zu-ur-tù-šu i-ṣí-
28
29
30
bi-it-ma Pu-šu-ke-en6 É.GAL-lùm iṣ-ba-at-ma a-na ki-šé-er-ší-im i-dì ma-ṣa-ra-tum da-na a-na
31
32
33
Lu-hu-za-ti-a Hu-ra-ma Ša-lá-ah-šu-a ù a-na ma-ti-šu a-dì ša pá-zu-ur-tim ru-ba-tum ta-áš-pur-ma
35
34
36 e-na-tum na-ad-a a-pu-tum mì-ma lá tù-pá-za-ar (B. Kienast 1960, s. 86-88).
37
88 CCT IV, 18a: a-pu-tum a-ma-lá [a-w]a-a[t] ṭup-pí-a i-hi-id-ma mì-ma lá tù-pá-za-ar ma-ṣa-ra-tum
14
15
16
20
18
19
17 [da]-na ù šu-ma iš-ti [ELLAT.t]im ta-pá-ra-as-ma [a-m]a-kam / i-na Ti-me-el-ki-a ki-lá-[š]u……
138